Matcher van het jaar in het zonnetje
Voor het bestaan van de BVK zijn meldingen van in open water gevangen spiegelkarpers cruciaal. Het is niet toevallig dat wij voortgekomen zijn uit het Centraal Overleg Spiegelkarperprojecten. Gegevens verzamelen is voor ons een tweede natuur en wat is er, juist ook voor een melder, mooier dan een match van een gevangen karper met een ooit gemaakt uitzetfoto!
Elke match werpt weer net een ander licht op bijvoorbeeld het gedrag van karpers maar ook op thema’s als groei, overleving en migratie van karper.
Lange inleiding om duidelijk te maken hoe belangrijk matchers voor ons zijn. Degenen die uren en uren besteden aan het opsporen van die passende foto in die uitdijende berg plankfoto’s. Zonder passie is het werken met zoveel plankfoto’s monnikenwerk dat je het liefst uitbesteedt. Bij de Matching Community zitten vooral karpervissers met hooguit een klein afwijking in hun karakter… Een beetje autisme doet bijvoorbeeld wonderen bij het (voor)sorteren van al die schubbenpatronen om het matchen te vergemakkelijken…
To the point: tussen de matchers van de MC zitten een aantal gasten die zelfs mij verbazen met hun doortastendheid en vooral hun doorzettingsvermogen. Ik verzeker je dat je zonder die eigenschappen op de map Friese Boezem heel snel afknapt. Een map met ruim 14.000 plankfoto’s en vermaard om de kale Carpfarmers en Duitsers. Stel je voor: 900 van die kale look-a-likes op 1 dag fotograferen en uitzetten in één meer (Slotermeer 2014)!
Wat was ik dan ook blij dat ik als matcher bij SKP Friese Boezem hulp kreeg van verschillende beginnende matchers, waarvan eentje gelijk opviel: Peter Bakker ging voortvarend van start en, belangrijker nog, werd steeds fanatieker en succesvoller in het matchen. Welke matcher vraagt bijna wekelijks of er misschien nog iets te matchen valt!
Terecht dus dat Peter Bakker de opvolger is geworden van supermatcher Ruud Wagner. We hadden Peter de prijs op de BVK-meeting willen uitreiken, maar dat zat er niet in en onlangs hebben we ‘m z’n trofee van matcher van het jaar opgestuurd. Een miniatuurtje van een spiegelkarper. Ik ben er bijna zeker van dat Peter bij het zien van dat miniatuurtje gelijk dacht: klustertje schubben midden op de flank: vermoedelijk Tsjech Corten 2015…
Op ons verzoek schreef Peter Bakker een stukje over zijn carrière als matcher bij de MC. Misschien inspireert het je om ook mee te helpen met matchen! Om teleurstellingen te voorkomen zou ik z’n stukje goed lezen…
Joris Weitjens
Door de ogen van een matcher
Het is al even geleden dat ik mijn eerste spiegelkarpers via spiegelkarpermelden@outlook.com meldde bij de Matching Community. Zo’n vangstplankfoto met een verhaaltje in je mailbox krijgen is wel echt een kick. Helaas bleken ze niet allemaal gelijk te matchen. ‘Te weinig matchkracht’ liet Joris weten. Na wat heen en weer gemaild te hebben, en waarschijnlijk door mijn enthousiasme, zei Joris: “Probeer het zelf eens anders.” Na de integriteitsverklaring te hebben getekend kreeg ik toegang tot map 03 van de Matching Community: Friese Boezem.
Mijn eerste match was van een makkelijke karper van Corten, waarvoor de map waar de matchende plankfoto in stond mij ingefluisterd werd door Joris. Ik dacht: dit is het! Makkelijk zat.
Mijn eerste match
De vangstfoto’s mocht ik vanaf toen zelf matchen, terwijl Joris in eerste instantie de – zoals hij zelf zei – moeilijke zou doen. Na wat gestuntel heen en weer ging langzaam het niveau omhoog. Ik zag al snel een ‘zoekmap’ staan. Hierin stonden verschillende vangstfoto’s, onder meer van vangsten van mijzelf met behoorlijk kale spiegels. Ik besloot om mij hier vol op te storten. Vooral door me wegwijs te hebben gemaakt in de migratie van karper in de uitgestrekte boezem, leek het steeds beter te gaan. Meest frappant vond ik dat ik op zoek naar een specifieke match mijn brein, scrollend door de ruim 14.000 plankfoto’s van de Friese boezem, ineens als vanzelf halt hield bij een bepaalde plankfoto die een match bleek te zijn met een eerdere vangstmelding die ik daarvoor maar niet kon matchen! Een soort fotografisch geheugen. Nooit gedacht dat ik dat zou hebben!
De laatste maanden gaat het een soort van vanzelf. En Joris, ‘de leermeester himself’, valt zo af en toe van verbazing in verbazing. Niet alleen de kennis van de migratie van de projectspiegels zorgt dat ik snel naar een match kom ook het voorsorteren op de beschubbing zoals Joris dat al vanaf het begin heeft gedaan, scheelt enorm in de gemiddelde matchtijd die ik nodig heb om een match te maken.
Lastig vind ik het wel om een vangstfoto op tijd opzij te leggen Je wil het liefst melders bedienen met een plankfoto, maar soms zit het er echt niet in. Bijvoorbeeld omdat het er eentje is van een niet fotograferend buurproject (Groningen).
Een kale spiegel die lang in de zoekmap stond
Integriteit staat bovenaan bij de Matching Community. Het matchen in eigen regio als actieve karpervisser is dan niet superhandig. Het beperkt me behoorlijk in mijn stekkeuze, want hoe integer kan een andere karpervisser mij nog zien als ik hetzelfde water bevis waarvan hij de vorige dag een melding heeft gedaan? Ik probeer daar zo open mogelijk mee om te gaan en ik vis nooit (meer) op gekende stekken. Het matchen is me te lief geworden om daar enig risico mee te nemen!
Matcher van het jaar!
Het is voor mij een eer om matcher van het jaar te zijn. Anderzijds, is elke matcher die zo gek is zich scheel te turen naar de plankfoto’s er eentje. We hebben allemaal wat geks en zien vangsten door een “MC bril”. Schubje hier schubje daar. Dus wat mij betreft is ons hele team: ‘matcher van het jaar’!
Tot slot toch nog even een oproep: ik hoop dat steeds meer karpervissers de Matching Community weten te vinden en dan vooral in Friesland. Niet alleen vanwege het plezier voor melder en matcher, maar ook omdat matching en de gegevens die dat oplevert de basis is van uitzetprogramma’s van SKP Friese Boezem!
Peter Bakker
Meldseizoen geopend!
Hoewel je het gehele jaar spiegelkarpers bij ons kunt melden staan vanaf 15 april de matchers van onze Matching Community weer op scherp om nieuwe vangstmeldingen van spiegelkarpers te verwelkomen. Het gaat dan primair om vangsten van open water en daar bedoelen we mee al die wateren die onderling verbonden zijn, kanalen, vaarten, boezemsystemen, klein en groot en uiteraard ook rivieren, klein en groot. Op het overgrote deel van die wateren zijn SKP’s actief of actief geweest met uitzettingen.
Doordat we de uitzetfoto’s (plankfoto’s) inmiddels hebben ondergebracht op een gemeenschappelijk drager (de MC OneDrive) worden er steeds vaker matches gemaakt die een geheel nieuw licht werpen op migratie van karper. Zeker in de maanden april en mei staan zelfs de door de wol geverfde matchers en SKP-coördinatoren regelmatig paf van de staaltjes migratie die door matches worden blootgelegd. Maar ook de op het oog misschien minder spectaculaire meldingen helpen ons vaak verder op weg met het ontdekken van migratiepatronen/routes van karpers van open water.
Open sluizen!
Om een van onze ontdekkingen er uit te lichten terug naar vorige zomer. Jullie weten het vast nog: droog, warm, zelf zijn we nauwelijks vooruit te branden maar zo niet onze karpers. Die lijken op heel veel wateren het op hun heupen te hebben gekregen. Uitzetters van de Oude Rijn doken op in het Amsterdam Rijnkanaal en die van Schermerboezem op het Markermeer en zelfs op het Gooimeer!
Eerder berichtten we al over Friese vissen die ineens in het IJsselmeer opdoken. Waar komt die volksverhuizing vandaan?
De ‘Groote Zeesluis’ in Muiden, duidelijk te zien is dat beide sluisdeuren hier open staan. Zo wordt passeren een peulenschil!
Inmiddels wordt het verband met open sluizen en waterinlaten steeds duidelijker! Van Jasper Korll van de karpercommissie van MidWest Nederland en werkzaam bij een waterschap kregen we een interessant document in handen met de getroffen maatregelen in verband met de droogte vorig jaar. Zo bleek de sluis in de Oude Rijn bij Harmelen geruime tijd (weken) wagenwijd te hebben opengestaan waardoor water vanaf de Lek en het Amsterdam Rijnkanaal naar binnen kon stromen richting Leiden. Een lokstroom dus die karpers niet onbewogen laat. Sterker het percentage meldingen van Oude Rijn-vissen op het ARK vanaf de zomer 2022 geeft aanleiding te vermoeden dat best veel ‘Oude Rijners’ zijn opgeschoven richting ARK en misschien verder.
Deze in 2019 in de Oude Rijn in Woerden uitgezette (EDKO)spiegel dook vorige maand bij melder Maarten Klomps op in het Amsterdam-Rijnkanaal bij Houten. Een van de vele verhuisde karpers sinds vorige zomer
Vraag is natuurlijk of deze gelokte karpers ook nog eens terugkeren naar hun uitzetgronden? Een situatie met open sluizen komt eigenlijk alleen voor bij ernstige droogte, of bij hoog water zoals op dit moment op de Neder-Rijn en Maas het geval is. Natuurlijk kunnen karpers altijd door schutsluizen door met schepen mee de sluis in te gaan en toch gebeurt dat best zelden.
Overigens hoeven we beslist geen medelijden te hebben met die verhuisde karpers. Het blijken keer op keer juist de karpers die de kleinere boezemsystemen verruilen voor het echt grote water die uitblinken in groei!
Wil je zelf ook graag weten waar de door jou in open water gevangen spiegelkarper ooit is uitgezet, meld die spiegelkarpers bij de Matching Community en onze matchers zoeken het voor je uit!
Verslag ALV en open bijeenkomst 2023
Verslag ALV
De algemene ledenvergadering van 2023 waarin is teruggekeken op 2022 en waarin de plannen voor 2023 zijn toegelicht werd bezocht door zo’n 20 leden uit Friesland, uit België en uit een flink aantal regio’s daartussenin. Rond 10.30 uur opende voorzitter Joris Weitjens de vergadering.
Een belangrijk agendapunt was de actie rond intentieverklaringen waarmee diverse betrokkenen bij de handel in levende karper aan konden geven geen karpers van open water te zullen verhandelen. Hoewel veel partijen hebben getekend is de actie nog niet afgelopen. Zo zal de BVK nog op bezoek gaan bij Sportvisserij Nederland (SVN) om ook hen bij onze missie te betrekken. Die missie is primair het beëindigen van de handel in door SKP’s uitgezette spiegelkarpers. Door SKP-monitoring blijkt dat we vrij goed een vinger aan de pols kunnen houden of alle partijen zich er ook aan houden! De indruk is dat na een periode waarin veel beroepsvissers van open water toch maar die spiegelkarpers terugzetten om geen gedoe te krijgen, de laatste 5 jaar er toch weer meer karpers worden aangeboden door beroepsvissers. De BVK beraadt zich nog over verdere actie rondom het meenemen van (spiegel)karpers door beroepsvissers.
Een tafel vol expertise.
De Matching Community (MC) draait als een tierelier, met als bonus een paar erg goede nieuwe matchers voor een paar hoofdpijndossiers, waaronder het mega-archief van SKP Friesland. Om de integriteit van de MC te bewaken wordt continue gekeken of matchers nog wel actief zijn. Van niet actieve matchers wordt de toegang tot de OneDrive met plankfoto’s en match-archieven bevroren.
Binnen het bestuur zijn wat wijzigingen. Cornelis Ouwehand treedt af als penningmeester en zijn taken worden overgenomen door Gerard Hartmans, Filip Matthys treedt af als secretaris en zijn rol gaat worden overgenomen door Ate Loonstra. Verder is gestemd over verlenging van de bestuurspositie van Robert-Paul Naeff en toetreden tot het bestuur door Jeroen Verschaeve. De leden stemden unaniem in met de voorgestelde rolverdelingen.
Rechts in beeld Filip Matthys, in het midden Gerard Hartmans.
Tijdens de rondvraag ontstond een discussie over waarom niet meer info wordt gedeeld door SKPs en/of BVK over wat waar rondzwemt. Melders haken af omdat ze te weinig terugkrijgen voor hun meldingen, zo werd gesteld. Diverse invalshoeken zijn besproken, zo willen sommige melders precies weten wat waar rondzwemt maar houden anderen het vissen liever mysterieus. Joris maakt namens de BVK op dit moment al jaarrapportages van SKP-monitoring voor alle open water SKP’s in diverse regio’s (MidWest, ZuidWest, Friesland). Deze rapportages mogen verspreid worden door de visrechthebbende federaties en daaraan verbonden hsv’s. Er kan gekeken worden of deze rapportages wat meer en eerder publiekelijk beschikbaar kunnen worden gemaakt. Ook kunnen SKPs zelf meer doen aan data delen/jaarverslagen maken van hun specifieke project voor hun melders of voor een groter publiek. Algehele mening was dat we niet zomaar alle informatie publiek moeten maken om melders en hun stekken/wateren te beschermen. Binnen de Matching Community zijn er bovendien richtlijnen voor de terugkoppeling na een match.
Prijsuitreiking ITMW
Meteen na de pauze was de prijsuitreiking aan de winnaars van het internationale terugmeldweekend (ITMW). De aanwezige prijswinnaars werden in het zonnetje gezet door Joris Weitjens en kregen prijzen uitgereikt die beschikbaar waren gesteld door Boezem Baits. Diegenen die niet aanwezig konden zijn en zich wel hadden afgemeld hebben hun prijs inmiddels thuisbezorgd gekregen. De winnaar van de BVK-wisseltrofee Niels de Jong krijgt de trofee op 18 februari tijdens de karperavond van de AHV in Amstelveen.
Links: Henri van der Wal, melder en matcher bij SKP Friese Boezem ontvangt een mooi Boezem Baits pakket uit handen van de voorzitter, rechts Tycho van Straaten krijgt het door hem gewonnen prijzenpakket.
Verslag Open bijeenkomst – Toekomst uitzetbeleid op open water
Het open deel van de bijeenkomst had dit keer als thema “de toekomst van het uitzetbeleid op open water”. Wijtze Tjoelker was gevraagd als gastspreker om de discussie in te leiden met een presentatie over zijn ervaringen met en visie op het uitzetten op open water.
Al in 1999 werden in Friesland de eerste contacten gelegd om toestemming te krijgen voor uitzettingen op het open water. Het doel van deze uitzettingen was met name het behoeden van de spiegelkarper voor uitsterven en het zorgen voor meer diversiteit. Daarnaast maakten de uitzettingen monitoring mogelijk en konden inzichten uiteindelijk gebruikt worden voor een hernieuwd duurzaam beleid. In 2005 werden de eerste uitzettingen gedaan. In 2013 werd toestemming gekregen voor jaarlijkse uitzettingen tot en met 2025. Belangrijke boodschap van Wijtze was dat we hebben geleerd hoe we waterbeheerders kunnen overtuigen en als gevolg daarvan er steeds meer uitgezet kan worden en ook wordt. Als gevolg van dit succes verandert het wensenpakket. Waar het doel was om een op de drie à een op de vier karpers een spiegelkarper te laten zijn worden op sommige plaatsen nu in verhouding veel meer spiegelkarpers gevangen. Tot verhoudingen van 1 op 2 toe. Gedeeltelijk valt dit te verklaren doordat schubkarpers vaak in het wild geboren zijn en daardoor schuwer en minder genegen onze boilies te eten. Maar de roep om ook (edel)schubkarpers uit te zetten klinkt steeds vaker. Wijtze benadrukt dat hier vaak geen goede onderbouwing voor is. Geruisloos is het teruggeven van de plaats voor spiegelkarpers vervangen door zoveel mogelijk uitzetten, zolang het maar binnen de normen van de waterschappen blijft.
Wijtze is een overtuigende spreker!
Wat je momenteel verder ziet, en dit is een goede ontwikkeling, is dat door aanleg van natuurlijke oevers en overstroomgebieden ook de karper zich succesvoller voortplant. In de vangsten ziet hij steeds vaker ook kleinere schubkarpers, met name als hij vist met partikels. De vraag is daarom of we niet terughoudender moeten zijn met uitzetten nu het oorspronkelijke doel behaald lijkt en ook de natuurlijk aanwas op gang lijkt te komen door dit soort mooie ecologische ontwikkelingen.
Wijtze blijft benadrukken dat we aan tafel moeten blijven zitten met waterbeheerders en terrein-beheerorganisaties (TBO’s) zoals natuurmonumenten of in Friesland het Fryske Gea. Ons uitzetsucces heeft een keerzijde. Ondertussen zijn er in Nederland 44 SKP’s actief. Op steeds meer wateren zwemmen steeds meer spiegelkarpers. Door onze verzoeken om uit te mogen zetten leren de waterbeheerders en TBO’s ook, en gaan ze steeds meer vragen stellen. Met deelname in visstandbeheercommissies (VBC’s) en een jaarlijks visplan en een goede voorbereiding kunnen we een (behoudend) uitzetbeleid blijven verkopen. Wat we niet moeten doen is onze eigen ruiten ingooien door bijvoorbeeld illegale uitzettingen. Niet alleen kunnen deze resulteren in veel sterfte, ook van de originele populatie, maar ook beschadigt dit de relatie met andere instanties. En we moeten in de gaten blijven houden dat we onze doelstelling van 1 op de drie karpers een spiegelkarper niet voorbijrennen. Soms is een pas op de plaats gewenst.
Wijtze Tjoelker pleit tenslotte voor het vastleggen van een ‘visie op een nieuw en duurzaam karper uitzetbeleid’ met daarin aandacht voor een aantal onderwerpen waaronder:
- hernieuwde doelstellingen voor uitzetten,
- randvoorwaarden waaraan moet worden voldaan,
- de plaats van de SKPs daarin,
- monitoring
- aandacht voor de kader richtlijn water (KRW) waaraan Nederland moet voldoen,
- een meer ecologische benadering
Joris Weitjens presenteert vervolgens een lezing over de Richtlijnen voor Uitzetten van Karper (RUK). Tijdens zijn presentatie vertelt Joris over hoeveel je mag uitzetten, waar je aan moet voldoen, wie mag uitzetten, en hij geeft enkele voorbeelden van rekenmethodes. Joris schetst de twee kanten van RUK. In geval van gebruikswateren (vaarten, kanalen enzovoorts) kunnen federaties vaak goed uit de voeten met de richtlijnen en is er veelal toestemming gekregen om uit te zetten, vaak tot 30 kg per ha, wat in de praktijk vaak heel veel is en waarbij geen rekening wordt gehouden met de bestaande karperpopulatie. Aan de andere kant heb je grote gesloten watersystemen waar geen toestemming voor te krijgen is van de waterbeheerder.
Zeker met het oog op de doelstelling waaraan Nederland moet voldoen, om uiterlijk in 2027 een goede waterkwaliteit (KRW) te hebben of minimaal alle maatregelen te hebben genomen om dat schone water mogelijk te maken, worden waterschappen een obstakel. Het is vrijwel onmogelijk te bewijzen dat uitzetten van karpers geen negatief effect zal hebben. Gelukkig zijn er wel voorbeelden van wateren waar de waterkwaliteit er ondanks regelmatige flinke uitzettingen op vooruit is gegaan.
Als risico van weigeren van uitzettingen ziet Joris dat karpervissers een nee niet meer accepteren en dan maar clandestien gaan uitzetten. Joris stelt overigens anders dan Wijtze dat wat hem betreft onverantwoord, ongefotografeerd uitzetten, al heb je toestemming, soms schadelijker is dan zonder toestemming verantwoord, gefotografeerd en kleinschalig uitzetten. Werkelijk het domste wat je kunt doen is dubbel uitzetten! Helaas gebeurt het steeds vaker dat karpervissers in wateren waar al een mooi uitzetprogramma van een hsv of federatie loopt, alsnog op eigen houtje karpers kopen bij een kweker en uitzetten. Daarmee gooien we als karpervissers onze eigen glazen in.
Joris neem het publiek mee.
Joris benadrukt dat de trend van karper in open water al sinds circa 2000 negatief is en uitzettingen zullen daarom nodig/noodzakelijk blijven willen karpervissers op de grote open wateren nog terecht kunnen.
Net als Wijtze ziet hij een belangrijke rol voor de BVK weggelegd. Voorlichting, ook aan federaties die tegenwoordig bijna alle karperuitzettingen initiëren en uitvoeren, over de ecologie van karpers is essentieel. Niet automatisch op de uitzetknop drukken en een uitzetprogramma klakkeloos volgen, maar tussentijds evalueren en waar nodig op de rem gaan staan, is wezenlijk voor verantwoord karperbeheer. Met SKP-monitoring hebben we een prachtig middel in handen!
Natuurlijke aanwas
Joris legt uit dat voor aanwas van jonge karper (net zo goed als alle andere vis) geldt dat hoe beter de waterkwaliteit wordt, hoe belangrijker de inrichting van een water is. Het gaat altijd mis bij onvoldoende schuilmogelijkheden voor jonge vis! Dan hebben predatoren als snoek, meervallen, aalscholvers enz. vrij spel. De positieve effecten van de aanleg van natuuroevers en overstroomgebieden in open wateren is hier en daar tastbaar. Joris laat een voorbeeld zien van een geschikte vooroever in het IJmeer bij Amsterdam. Door deze aanpassing aan de inrichting wemelt het hier van de jonge karpertjes die ook succesvol kunnen opgroeien.
Dit type vooroever blijkt uitermate vriendelijk voor opgroei van jonge vis inclusief karper.
Joris ziet een constructieve houding tegenover water- en natuurbeheerders als sleutel voor duurzaam karperbeheer. Wellicht kunnen we ook nadenken over ruilmiddelen die karperuitzettingen mogelijk maken. Denk bijvoorbeeld aan meewerken aan verbeterprojecten in verkarperde polders en vormen van actief biologisch beheer om een betere waterkwaliteit en gevarieerde visstand te bewerkstelligen.
Net als Wijtze pleit Joris voor een behoudend uitzetbeleid met pas op de plaats bij uitzetprogramma’s voor langer lopende SKP’s, zeker bij groeistagnatie en overschrijding van de norm ‘1 op 3 een uitzetter’. Voor grote open wateren met weinig natuurlijke aanwas is het wellicht heel verstandig genoegen te nemen met minder dan 30 kg per hectare aan karper die nu door RUK als een soort ondergrens wordt gezien, bijvoorbeeld 20, of misschien nog minder als einddoel. Het is voorlopig nog heel belangrijk om te mogen blijven uitzetten ook al is het maar mondjesmaat.
Joris ziet als ultiem doel op korte termijn een SKP-IJsselmeer/Markermeer, een plan dat al wat langer leeft bij de BVK en inmiddels bij Sportvisserij Nederland ter tafel ligt. Mochten we dat voor elkaar krijgen dan is extra duidelijk dat we tegelijk moeten blijven ageren tegen vernietiging van ons uitzetkapitaal door beroepsvissers!
Na de lezingen werd met de zaal besproken hoe het karperuitzetbeleid in eigen regio is geregeld, hoe de karperstand zicht ontwikkelt en hoe dat eventueel beter kan.
Wat ons betreft een nuttige en geslaagde meeting!
Ate Loonstra
Fotografie bij SKP-uitzettingen
Het uitzetseizoen komt er weer aan. Karpers gaan, hopen wij, weer massaal op de karperplank om gefotografeerd te worden. We hebben aan dit onderwerp een heel verhaal gewijd op onze website. Voor nu wat tips aan de hand van nieuwe inzichten en de eisen van ‘het veld’: met name de Matching Community.
De mannen van de Matching Community zien vele duizenden of zelfs tienduizenden plankfoto’s langskomen op de OneDrive van de Matching Community en dan is het vaak een kwestie van heel snel scrollen en heel goed kijken om een match te kunnen maken. Bij dat scrollen is het extra prettig of zelfs bijna noodzakelijk dat de foto’s goed zijn! Vergis je niet, matchers zijn ook maar gewoon mensen en geven er gemakkelijk de brui aan als de plankfoto’s van slechte kwaliteit zijn. En als er een match is gemaakt is het ook wel heel prettig als de opslag van de gegevens eenvoudig en doelmatig kan. Ook daar valt winst te behalen bij de gemaakte plankfoto’s.
Waarschuwing vooraf
Hoe minder handelingen, hoe eerder de karpers zwemmen en des te beter dat is voor de overlevingskansen. Karpers kunnen zeer springerig zijn op de plank. Houd het daarom vooral laag bij de grond en gebruik onthaakmatten als buffer. De plank op een ton of tafel plaatsen is echt een slecht idee! Handig, met name bij het op de plank leggen van de karpers, zijn neopreen handschoenen, optimale grip en geen schrik meer voor prikkende vinstralen.
Met ervaren plankopleggers gaat het veel sneller en voorkom je onnodige beschadigingen
Door voortschrijdend inzicht laten de meeste SKP’s zowel meet-als weeggegevens op een kaartje op de plank terecht achterwege. Een centimeter op de plank plakken is voldoende om de lengte te weten en het gewicht is (zeker door matchers van de Matching Community) gemakkelijk te herleiden en de kleine verschillen zijn op een groeicurve van een jaar nauwelijks interessant.
Zet voor de plankoplegger liefst ervaren mensen in. Dat scheelt tijd en ongelukken!
Beeldvullend en scherp
Maak de foto praktisch beeldvullend. Dat voorkomt dat matchers steeds moeten inzoomen en niet snel kunnen scrollen. Er zijn SKP-coördinatoren die de plankfoto’s voor het plaatsten op de OneDrive prepareren en de foto’s ‘croppen’ maar dat is heel veel werk. Het is veel handiger als de fotograaf zorgt dat de afstand tussen lens en karper goed is. Het is uiteraard zo dat niet elke karper precies even groot is.
Bij sommige projecten zie je duidelijk progressie: links SKP Benedenrivieren 2013 en rechts 2020
Stel vooral scherp op de karper en naak gebruik voor de (automatische) zoomfunctie. Oefen thuis vooral even. Kijk ook bij je instellingen en weet dat je resolutie niet torenhoog hoeft te zijn voor een goede plankfoto. Voor plaatsen en werken/matchen op de OneDrive is een gemiddelde van 1 mb per foto ideaal.
Belichting en hoek
Licht kan weerbarstig zijn. Zeker in najaar en winter als de zon laag staat. Houd de karperplank uit de volle zon en voorkom vooral dat plank deels in de zon en deels in de schaduw staat. Desnoods maak je schaduw met een paraplu. Waak erover dat vrijwilligers niet steeds tussen een eventuele zon en de plank gaan staan en zo een schaduw op (een deel van) de plankfoto werpen. Flitsen is niet ideaal, maar is minder erg dan gedacht. Gebruik wel een goede flitser.
Zorg ervoor dat je recht op de vis fotografeert en niet onder een hoek! Dat geldt uiteraard ook voor vangstfoto’s beste melders… Vaak worden karpers gekanteld waardoor de essentiële schubben van de schubbenkam onder de rugvin niet zichtbaar zijn. Vooral bij kale spiegels is dat heel jammer want daar zitten de schubben die niet snel slijten!
Links: Geen ideale hoek Rechts: Rembrandt zou er blij mee zijn, matchers minder…
Edelschubs op de plank eisen meer van de fotograaf. Deze zijn prima beeldvullend gefotografeerd maar links ligt er ‘onderuitgezakt’ bij en dat bemoeilijkt het matchen!
Schone lens!
Een druppel op de lens is vaak funest voor de plankfoto. Neem als fotograaf een doekje mee en/of zorg voor afdekking van de camera. Kijk wel weer uit voor lichtverlies met paraplu!
Bij rijk beschubde is matching nog wel te doen met druppels op de lens maar bij kale luistert dat nauwer!
Karperplank: Geen donkere achtergrond!
Zwart absorbeert het licht. Wit is te wit maar lichtgrijs is perfect. Het grijs van duct tape zeg maar. Misschien liever iets lichter.
Met dergelijke plankfoto’s is het lastig scrollen!
Deze achtergrondkleur doet het ook erg goed. De schubben springen eruit!
Genoeg en duidelijke info op de plank
Zeker nu de matching vaak wordt uitbesteed aan de Matching Community is het handig voor zowel matching als voor opslag dat zowel de uitzetlocatie, uitzetdatum als het nummer van de vis goed leesbaar op de plank staat. Die nummers zijn zelden te groot en heel vaak te klein! Er zijn handige manieren om niet steeds het infopapier te verwisselen maar wel de nummering aan te passen. Met een telraam of ‘scorebordnummering’ zoals bijvoorbeeld bij tafeltennis wordt gebruikt.
Links: De karpercommissie van MidwestNederland kwam in 2019 met een voorbeeldige karperplank! Rechts: Mooie plankfoto maar de nummering is niet afleesbaar zonder inzoomen!
Let op het nummersysteem gemaakt van een oude multomap en geplastificeerde nummerkaartjes. Werkt prima!
De ultieme karperplank gemaakt door Niels Koetsier van SKP Gouda en klaar voor gebruik!
Samenspel tussen fotograaf ‘plankoplegger’
Overigens zit een deel van de kunst van een goeie plankfoto in het samenspel van fotograaf en ‘plankoplegger’. Een geoefende plankoplegger voelt meestal precies wanneer een karper gaat klapperen. Op het moment dat-ie voelt dat de karper kalm genoeg is spreidt ie z’n armen. ‘Klik’, en klaar voor de eeuwigheid!
Pascal Philippi als plankoplegger: magie of gewoon mazzel dat de karper net zo mooi poseert als de plankoplegger?
Voor alle SKP’s die komend periode gaan uitzetten: veel plezier en succes en houd ze netjes op de plank!
Het BVK-team
