Matcher van het jaar in het zonnetje
Voor het bestaan van de BVK zijn meldingen van in open water gevangen spiegelkarpers cruciaal. Het is niet toevallig dat wij voortgekomen zijn uit het Centraal Overleg Spiegelkarperprojecten. Gegevens verzamelen is voor ons een tweede natuur en wat is er, juist ook voor een melder, mooier dan een match van een gevangen karper met een ooit gemaakt uitzetfoto!
Elke match werpt weer net een ander licht op bijvoorbeeld het gedrag van karpers maar ook op thema’s als groei, overleving en migratie van karper.
Lange inleiding om duidelijk te maken hoe belangrijk matchers voor ons zijn. Degenen die uren en uren besteden aan het opsporen van die passende foto in die uitdijende berg plankfoto’s. Zonder passie is het werken met zoveel plankfoto’s monnikenwerk dat je het liefst uitbesteedt. Bij de Matching Community zitten vooral karpervissers met hooguit een klein afwijking in hun karakter… Een beetje autisme doet bijvoorbeeld wonderen bij het (voor)sorteren van al die schubbenpatronen om het matchen te vergemakkelijken…
To the point: tussen de matchers van de MC zitten een aantal gasten die zelfs mij verbazen met hun doortastendheid en vooral hun doorzettingsvermogen. Ik verzeker je dat je zonder die eigenschappen op de map Friese Boezem heel snel afknapt. Een map met ruim 14.000 plankfoto’s en vermaard om de kale Carpfarmers en Duitsers. Stel je voor: 900 van die kale look-a-likes op 1 dag fotograferen en uitzetten in één meer (Slotermeer 2014)!
Wat was ik dan ook blij dat ik als matcher bij SKP Friese Boezem hulp kreeg van verschillende beginnende matchers, waarvan eentje gelijk opviel: Peter Bakker ging voortvarend van start en, belangrijker nog, werd steeds fanatieker en succesvoller in het matchen. Welke matcher vraagt bijna wekelijks of er misschien nog iets te matchen valt!
Terecht dus dat Peter Bakker de opvolger is geworden van supermatcher Ruud Wagner. We hadden Peter de prijs op de BVK-meeting willen uitreiken, maar dat zat er niet in en onlangs hebben we ‘m z’n trofee van matcher van het jaar opgestuurd. Een miniatuurtje van een spiegelkarper. Ik ben er bijna zeker van dat Peter bij het zien van dat miniatuurtje gelijk dacht: klustertje schubben midden op de flank: vermoedelijk Tsjech Corten 2015…
Op ons verzoek schreef Peter Bakker een stukje over zijn carrière als matcher bij de MC. Misschien inspireert het je om ook mee te helpen met matchen! Om teleurstellingen te voorkomen zou ik z’n stukje goed lezen…
Joris Weitjens
Door de ogen van een matcher
Het is al even geleden dat ik mijn eerste spiegelkarpers via spiegelkarpermelden@outlook.com meldde bij de Matching Community. Zo’n vangstplankfoto met een verhaaltje in je mailbox krijgen is wel echt een kick. Helaas bleken ze niet allemaal gelijk te matchen. ‘Te weinig matchkracht’ liet Joris weten. Na wat heen en weer gemaild te hebben, en waarschijnlijk door mijn enthousiasme, zei Joris: “Probeer het zelf eens anders.” Na de integriteitsverklaring te hebben getekend kreeg ik toegang tot map 03 van de Matching Community: Friese Boezem.
Mijn eerste match was van een makkelijke karper van Corten, waarvoor de map waar de matchende plankfoto in stond mij ingefluisterd werd door Joris. Ik dacht: dit is het! Makkelijk zat.
Mijn eerste match
De vangstfoto’s mocht ik vanaf toen zelf matchen, terwijl Joris in eerste instantie de – zoals hij zelf zei – moeilijke zou doen. Na wat gestuntel heen en weer ging langzaam het niveau omhoog. Ik zag al snel een ‘zoekmap’ staan. Hierin stonden verschillende vangstfoto’s, onder meer van vangsten van mijzelf met behoorlijk kale spiegels. Ik besloot om mij hier vol op te storten. Vooral door me wegwijs te hebben gemaakt in de migratie van karper in de uitgestrekte boezem, leek het steeds beter te gaan. Meest frappant vond ik dat ik op zoek naar een specifieke match mijn brein, scrollend door de ruim 14.000 plankfoto’s van de Friese boezem, ineens als vanzelf halt hield bij een bepaalde plankfoto die een match bleek te zijn met een eerdere vangstmelding die ik daarvoor maar niet kon matchen! Een soort fotografisch geheugen. Nooit gedacht dat ik dat zou hebben!
De laatste maanden gaat het een soort van vanzelf. En Joris, ‘de leermeester himself’, valt zo af en toe van verbazing in verbazing. Niet alleen de kennis van de migratie van de projectspiegels zorgt dat ik snel naar een match kom ook het voorsorteren op de beschubbing zoals Joris dat al vanaf het begin heeft gedaan, scheelt enorm in de gemiddelde matchtijd die ik nodig heb om een match te maken.
Lastig vind ik het wel om een vangstfoto op tijd opzij te leggen Je wil het liefst melders bedienen met een plankfoto, maar soms zit het er echt niet in. Bijvoorbeeld omdat het er eentje is van een niet fotograferend buurproject (Groningen).
Een kale spiegel die lang in de zoekmap stond
Integriteit staat bovenaan bij de Matching Community. Het matchen in eigen regio als actieve karpervisser is dan niet superhandig. Het beperkt me behoorlijk in mijn stekkeuze, want hoe integer kan een andere karpervisser mij nog zien als ik hetzelfde water bevis waarvan hij de vorige dag een melding heeft gedaan? Ik probeer daar zo open mogelijk mee om te gaan en ik vis nooit (meer) op gekende stekken. Het matchen is me te lief geworden om daar enig risico mee te nemen!
Matcher van het jaar!
Het is voor mij een eer om matcher van het jaar te zijn. Anderzijds, is elke matcher die zo gek is zich scheel te turen naar de plankfoto’s er eentje. We hebben allemaal wat geks en zien vangsten door een “MC bril”. Schubje hier schubje daar. Dus wat mij betreft is ons hele team: ‘matcher van het jaar’!
Tot slot toch nog even een oproep: ik hoop dat steeds meer karpervissers de Matching Community weten te vinden en dan vooral in Friesland. Niet alleen vanwege het plezier voor melder en matcher, maar ook omdat matching en de gegevens die dat oplevert de basis is van uitzetprogramma’s van SKP Friese Boezem!
Peter Bakker
Paai 2023
De karperpaai is elk jaar weer anders. Zowel qua intensiteit als wat betreft locatie en tijdstip. Vooral op open water waar de dynamiek nu eenmaal groter is dat in een afgesloten stilstaand water. Anders dan we vaak aannemen is het zelfs zo dat karpers, althans in de lage landen, lang niet allemaal en altijd deelnemen aan de paai. Het valt bijvoorbeeld menig karpervisser op dat het gemiddelde gewicht van paaiende karper een stuk lager ligt dan bij de vangsten! Juist die grotere karpers lijken vaak niet eens mee te doen aan het feest. Hom en kuit worden dan weer opgenomen door het lichaam. Met een grillig en koud voorjaar als we nu hebben zou dat weleens eerder regel dan uitzondering kunnen zijn. Toch is er hier en daar wel degelijk al gepaaid.
Filips observatie
Alweer drie weken geleden kregen we van inmiddels voltijds ‘vogelaar’ en natuurkenner Filip Matthys een intrigerende foto van ogenschijnlijk paaiende karpers in het overstromingsgebied van de IJzer. Ja, als vogelaar kom je ook nog eens ergens! Dit waren de indrukken van de man die we node missen bij de BVK.
“Mijn aanvoelen is dat we (ik toch…) veel te lang gedacht hebben dat de watertemperatuur allesbeslissend was om karper aan het paaien te krijgen. 20°C was zowat de omschakeltemperatuur.
Andere triggers zijn ongetwijfeld: het aanwezig zijn van geschikt paaisubstraat, zonlicht, de (erg dichte) nabijheid van soortgenoten en vitaliteit (lees in dit geval: voldoende en gevarieerd voedsel in de aanbieding).
Gisterochtend gaf de thermometer 3°C aan, in de namiddag was dat zo’n 12 à 14°C. Met zekerheid onvoldoende voor die grens die we wel vaker op 20°C leggen.
De karpers zullen primair het overstromingsgebied zijn opgezwommen omdat daar de feestdis rijkelijk werd geopend. Voedsel à volenté! Tel daar het ondiepe water, zonlicht en de aanwezige vegetatie bij op, en je komt al een heel eind. Wanneer karpers dan ook nog eens tegen elkaar aan gaan zwemmen (mogelijk zwemmen ze allemaal door smalle traktorsporen omdat het daar tien centimeter dieper is), is het feest compleet. Herinner je nog dat Kim Corten. vertelde dat ze in april de voederautomaten uitzetten nét om dat tegen elkaar aan zwemmen – gevolgd door paaien – te vermijden in de betonnen bakken?
Het zou me trouwens niet verwonderen dat het gisteren alleen maar ‘oefenen’ was, zonder dat er sprake was van ei-afzetting”
Filip Matthys
Paaisucces
Hoe dan ook, drie weken later is duidelijk dat de paai dit jaar nog rommeliger verloopt dan normaal al het geval is. Door de vele regen van de afgelopen maand staan de rivieren hoog en staan best veel uiterwaarden onder water. En ondanks de lage watertemperaturen is dat dus een enorme trigger om te gaan paaien. Riviervisser Ronny Kivit maakte afgelopen week dit filmpje op de uiterwaarden van een van onze grote rivieren. Ook hier was er weinig warmte voor nodig om een bonte stoet aan karpers op de been te brengen voor een paaifestijn.
Er is nog een ander element dat een bijzondere rol speelt bij deze schijnbaar opportunistische keuze voor tijd en plek: het paai- en opgroeisucces! Dat succes is bij karper in ‘normale’ omstandigheden namelijk vrijwel nihil. Zowel eitjes als broedjes vallen dan massaal ten prooi aan van alles en nog wat, vooral aan allerlei soorten vissen. Dat is dus anders in de uithoeken van overstromingsgebieden, waar karpers niet zelden als eerste en enige vissoort tot paai komen. Hier komt de kracht van karpers goed van pas! Ze ploegen zich naar gedeeltes van het water waar vrijwel geen anderen vissen komen. Ideaal voor het uitkomen van de eitjes en de opgroei tot karpers die groot genoeg zijn om uiteindelijk terug te keren naar de rivier.
Wat dat betreft mogen we met alle verbeteringen aan de meer natuurlijke inrichting van onze waterlopen best goede hoop hebben dat de negatieve trend van karper in rivieren en mogelijk ook boezemsystemen langzaam wordt omgebogen en de rivierkarpers zich in de toekomst ook zonder onze uitzettingen kunnen redden. Andere vraag is of we dat ooit helemaal willen, verslingerd als we zijn aan die prachtige kweekkarpers van tegenwoordig…
Joris Weitjens
Meldseizoen geopend!
Hoewel je het gehele jaar spiegelkarpers bij ons kunt melden staan vanaf 15 april de matchers van onze Matching Community weer op scherp om nieuwe vangstmeldingen van spiegelkarpers te verwelkomen. Het gaat dan primair om vangsten van open water en daar bedoelen we mee al die wateren die onderling verbonden zijn, kanalen, vaarten, boezemsystemen, klein en groot en uiteraard ook rivieren, klein en groot. Op het overgrote deel van die wateren zijn SKP’s actief of actief geweest met uitzettingen.
Doordat we de uitzetfoto’s (plankfoto’s) inmiddels hebben ondergebracht op een gemeenschappelijk drager (de MC OneDrive) worden er steeds vaker matches gemaakt die een geheel nieuw licht werpen op migratie van karper. Zeker in de maanden april en mei staan zelfs de door de wol geverfde matchers en SKP-coördinatoren regelmatig paf van de staaltjes migratie die door matches worden blootgelegd. Maar ook de op het oog misschien minder spectaculaire meldingen helpen ons vaak verder op weg met het ontdekken van migratiepatronen/routes van karpers van open water.
Open sluizen!
Om een van onze ontdekkingen er uit te lichten terug naar vorige zomer. Jullie weten het vast nog: droog, warm, zelf zijn we nauwelijks vooruit te branden maar zo niet onze karpers. Die lijken op heel veel wateren het op hun heupen te hebben gekregen. Uitzetters van de Oude Rijn doken op in het Amsterdam Rijnkanaal en die van Schermerboezem op het Markermeer en zelfs op het Gooimeer!
Eerder berichtten we al over Friese vissen die ineens in het IJsselmeer opdoken. Waar komt die volksverhuizing vandaan?
De ‘Groote Zeesluis’ in Muiden, duidelijk te zien is dat beide sluisdeuren hier open staan. Zo wordt passeren een peulenschil!
Inmiddels wordt het verband met open sluizen en waterinlaten steeds duidelijker! Van Jasper Korll van de karpercommissie van MidWest Nederland en werkzaam bij een waterschap kregen we een interessant document in handen met de getroffen maatregelen in verband met de droogte vorig jaar. Zo bleek de sluis in de Oude Rijn bij Harmelen geruime tijd (weken) wagenwijd te hebben opengestaan waardoor water vanaf de Lek en het Amsterdam Rijnkanaal naar binnen kon stromen richting Leiden. Een lokstroom dus die karpers niet onbewogen laat. Sterker het percentage meldingen van Oude Rijn-vissen op het ARK vanaf de zomer 2022 geeft aanleiding te vermoeden dat best veel ‘Oude Rijners’ zijn opgeschoven richting ARK en misschien verder.
Deze in 2019 in de Oude Rijn in Woerden uitgezette (EDKO)spiegel dook vorige maand bij melder Maarten Klomps op in het Amsterdam-Rijnkanaal bij Houten. Een van de vele verhuisde karpers sinds vorige zomer
Vraag is natuurlijk of deze gelokte karpers ook nog eens terugkeren naar hun uitzetgronden? Een situatie met open sluizen komt eigenlijk alleen voor bij ernstige droogte, of bij hoog water zoals op dit moment op de Neder-Rijn en Maas het geval is. Natuurlijk kunnen karpers altijd door schutsluizen door met schepen mee de sluis in te gaan en toch gebeurt dat best zelden.
Overigens hoeven we beslist geen medelijden te hebben met die verhuisde karpers. Het blijken keer op keer juist de karpers die de kleinere boezemsystemen verruilen voor het echt grote water die uitblinken in groei!
Wil je zelf ook graag weten waar de door jou in open water gevangen spiegelkarper ooit is uitgezet, meld die spiegelkarpers bij de Matching Community en onze matchers zoeken het voor je uit!
Introductie Gerard Hartmans
Mijn naam is Gerard Hartmans en ik zag het levenslicht in 1970. Ik ben geboren in Leeuwarden en ondanks wat omzwervingen woon ik daar nog steeds. Al ruim twintig jaar getrouwd met Jeanette en vader van twee tieners (Eline en Dyon).
Vissen heb ik geleerd van mijn opa en doe ik al vanaf mijn vijfde, waarbij in het begin vooral de snoek, baars en paling werden belaagd. Ergens halverwege de jaren tachtig werd ik gegrepen door het karpervirus nadat ik het karperboek van Rini Groothuis had gelezen…Tja, wie niet in die tijd. Al heel snel werd de focus gelegd op het grote open water… en laten wij daar nu net geen gebrek aan hebben in Friesland. In die tijd vingen we uitsluitend schubkarpers en was het vangen van een spiegel een unieke ervaring.
1998 vs 2020, twee Friese kanonnen van groot water.
Sinds begin jaren ’90 voer ik als marineman over de wereldzeeën, waarbij ik vaak maar vier a vijf maanden per jaar thuis was en dat twaalf jaar lang. Eigenlijk heb ik nooit voluit kunnen vissen in deze periode. In 2003 heb ik de marine verlaten maar in plaats van nu het hele jaar rond te gaan vissen ben ik er toen mee gestopt. De combinatie van een eigen bedrijf, twee kleine kinderen en een koivijver deden roet in het eten gooien. Dertien jaar lang lagen mijn hengels te verstoffen in de garage totdat in 2016 ineens de liefde voor het vissen weer oplaaide. Sindsdien ben ik fanatieker dan ooit en ik kan mij nu niet meer voorstellen hoe dit ooit zover heeft kunnen komen. Toen ik in 2016 mijn visserij weer oppakte, merkte ik al snel dat ik met mijn technieken uit 2003 achter de feiten aan liep.
Na zeven jaar modern karpervissen ben ik weer helemaal ‘back in business’ en geniet van de tijd aan de waterkant als nooit tevoren. Ik hoop dan ook van harte dat ik nog jarenlang mag genieten van deze mooie hobby en daarom wil ik ook graag mijn steentje bijdragen aan de BVK. Een club die deze hobby nog jarenlang kan bijstaan met raad en daad.
Een fraaie Westlandgrachter van de Friese boezem
