Karpers uitzetten? Bezin je!
Elk jaar rond deze tijd zetten we op onze website een overzicht van het kweekaanbod voor het komende uitzetseizoen. Dit jaar willen we graag beginnen met een waarschuwing aan alle partijen (verenigingen, clubjes enz.) die plannen hebben om komend seizoen karpers uit te zetten. Als BVK zijn we, zoals wel bekend mag zijn, niet tegen het uitzetten van karper. Integendeel, we zijn vooral voor gevarieerde karperbestanden en dat kun je in het algemeen slechts bereiken met karperuitzettingen. Mits die uitzettingen verantwoord zijn! En daar wringt de schoen nogal eens.
We zien de laatste jaren ontwikkelingen op karperuitzetgebied die ons allengs bezorgder maken. Denk daarbij aan het volstouwen van vijvers zodat iedereen een karpertje kan vangen. Goed bedoeld voor de jeugd en bijvoorbeeld 65 plussers, maar geluiden over excessen wat betreft sterfte onder uitgezette karpers en originals waren in de afgelopen twee jaar nooit ver weg. Karper blijkt wat dat betreft toch niet de ideale vervanging van de speciaal gekweekte kruisingen (kruiskarpers bijv.).
Coronacrisis: aanjager van onverantwoorde uitzettingen?
Dichtbezette en goed bevisbare wateren hebben natuurlijk hun aantrekkingskracht op hengelaars en daarmee ook op hengelsportbesturen of vijvereigenaren, die met (extra) uitzettingen vrij goedkoop kunnen scoren bij leden of bezoekers. Nu vanwege de coronacrisis hengelsportverenigingen (heel) veel extra leden erbij hebben gekregen zijn veel contributiekassen flink gevuld. Verleidelijk dus om eens gek te doen en extra veel karpers te bestellen. Maar dat laatste is zelden een goed idee! Sterker: veel uitzetten heeft vaak genoeg een averechts effect. De kans bestaat zelfs dat je het gehele originele bestand de das om doet. Uiteraard is dat gevaar het grootst als je ongezonde karper uitzet, maar laat je niks wijs maken: elke uitzetkarper is een potentieel gevaar voor de originals. Uitzetten geeft altijd (veel) stress en overdracht van virussen en bacteriën. Dat blijft meestal onopgemerkt omdat karpers vaak (net) voldoende weerstand hebben als de waterkwaliteit goed is en de bezetting niet te hoog. Daarom gaat het op groot open water zelden mis, maar zelfs daar is uitzetten nooit geheel zonder gevaar.
Algemene adviezen
Ons welgemeende advies aan al degenen die nu plannen maken voor het uitzetten van karper is: beheers je in kwantiteit en stop je geld in kwaliteit! Smeer de beoogde uitzettingen ook liever uit over wat meer jaren in plaats van een grote uitzetting in één keer.
- Weet dat hoe kleinschaliger je water is en hoe dichter de bezetting aan vis, hoe nauwer je keuze luistert en hoe groter de kans op complicaties, met karpersterfte als grootste risico!
- Kies, zeker op afgesloten water en/of kleinere boezemsystemen voor kleinschalige uitzettingen, liefst niet meer dan bij benadering 10% van het aantal karpers dat in de nabijheid rondzwemt.
- Laat je keuze niet (alleen) afhangen van de (soms valse) belofte van snelgroeiers. Gestage groei belooft een langer leven en karpers die lang door blijven groeien!
- Kies voor variatie in rassen, bloedlijnen, uitzettypes! Niet alleen omdat variatie het allerleukste is voor karpervissers, maar variëren spreidt ook het risico op afwijkingen: mankementen in bepaalde types. Elk type en zelfs uitzetlichting heeft z’n eigen goede en ook minder goede eigenschappen. Het ene type groeit gemiddeld snel en gaat vaak eerder dood, het andere groeit eerder gestaag en leeft dan vaak langer. Door te variëren in uitzettypes bouw je aan een solide en divers karperbestand.
- Jarenlang hebben wij vooral de mooi beschubde spiegelkarpertypes gepromoot om de enorme hausse aan kale spiegels die tussen 2002 en 2015 zijn uitgezet te compenseren. Intussen is dat op veel wateren aardig in evenwicht en is de keuze voor een klassiek consumptieras zeker niet verkeerd. Ook voor matching van spiegelkarpers is juist dat afwisselen gunstig.
- Wij pleiten op grond van SKP-resultaten al best lang voor het uitzetten van k3-karpers bij uitzetting. Er is niet veel aanleiding om dat advies aan te passen. Zelfs in wateren met veel grote meerval en snoek zien wij bij k3 (tussen 1.5 en 2.5 kg) geen grote verschillen in terugmeldpercentages. Het is in onze ogen meer voor de eigen gemoedsrust dat k4 uitgezet wordt en zeker kostentechnisch is k4 niet beter dan k3 uitzetten.
Joris Weitjens