Spiegel van de maand – Het Zorgenkindje
De laatste Spiegel van de maand van dit jaar alweer. Als BVK zijn we nog steeds heel blij met deze rubriek. Het geeft ons de kans om op een aansprekende manier voor ons belangrijke onderwerpen onder de aandacht te brengen. We hebben de indruk dat onze bezoekers (lid van de BVK of niet) deze rubriek ook erg waarderen.
Binnenkort willen we op onze Facebookpagina de verkiezing van de ‘Spiegel van het jaar 2019’ houden en bezoekers de kans geven hun stem uit te brengen op de afgelopen twaalf Spiegels van de maand. Hou dat in de gaten!
In deze Spiegel van de maand snijdt Joris Weitjens, aan de hand van een recente eigen vangst van een jonge ‘Valkenswaarder’, een gevoelig onderwerp aan: hoe zit het eigenlijk met de levensvatbaarheid van de in schoonheid excellerende Valkenswaardspiegels? Juist de laatste drie jaar zijn deze weer volop leverbaar bij verschillende leveranciers. Valkenswaardspiegels hebben nog steeds een uitstekende naam, maar de vraag is of dat nog wel terecht is? In het verleden zijn er veel Valkenswaardgeneraties geweest die het wat betreft overleving juist uitzonderlijk slecht hebben gedaan. De titel; het Zorgenkindje verraadt al veel over de eerste bevindingen met de nieuwe generatie Valkenswaarders. De vraagt rijst zelfs of kruisen met vitale (consumptie)rassen niet de beste manier is om nog iets van de Valkenswaardbloedlijn terug te zien in karpers die geschikt zijn voor uitzetting in open water.
Voorlopig is het voor SKP’s vooral een kwestie van cijfers verzamelen. Voor wie het nog niet wist: dat begint met spiegelkarpers melden! Op spiegelkarpermelden@outlook.com zit je altijd goed.
Lees hier meer over het Zorgenkindje
21ste karperuitzetting van de Amsterdamse Hengelsport Vereniging
Eind november was de AHV (Amsterdam) aan de beurt voor de jaarlijkse karperuitzetting. De laatste in de reeks uitzettingen met Tsjechen 2019 van Corten. Dat opslag en vervoer van karper z’n weerslag heeft weten we inmiddels en dan vielen de beschadiging eigenlijk nog mee. Er zaten weer zeer bijzondere schubbenpatronen bij. Dat maakt, met de wetenschap dat het taaie vissen zijn, uitzettingen met deze Tsjechen toch altijd weer tot een aanwinst voor je water.
Alvar Besemer (carpcityquest) maakte dit sfeervolle filmpje met toelichting van Joris over het alweer 21-jarige SKP van de AHV. Van boezem tot Bosbaan worden kleine hoeveelheden karper uitgezet om de variatie binnen karperbestanden te vergroten.
Aanbod kweekkarper 2019/2020
Dit overzicht is gemaakt op basis van informatie die wij hebben opgevraagd bij verschillende kwekers en leveranciers van uitzetkarper. Onze focus ligt daarbij op uitzetkarpers geschikt voor het uitzetten in kader van een SKP in open water. Ook hanteren we een ondergrens van een aanbod van circa 1000 kg aan geschikte uitzetkarper (k2-k4) voor het komende uitzetseizoen. De prijslijsten hebben we aangepast en in pdf bijgevoegd.
Prijs voor uitzetspiegels
We krijgen regelmatig vragen over de grote verschillen in prijs van mooi beschubde spiegels en kale consumptievissen die volop te koop zijn in Duitsland, Frankrijk en Oost-Europese landen. Prijs ligt daar zelfs onder de 4 euro per kg terwijl je voor mooi beschubde tegenwoordig algauw 7.00 de kg betaalt. Is het kweekproces van mooi beschubde dan zoveel duurder/moeilijker? Nee, in principe niet maar het grote verschil zit hem in de schaal van kweken. Zowel de Valkenswaarders als bijvoorbeeld de Special Carp worden uitsluitend voor de hengelsport geteeld. Nog los van ontwikkelingskosten vergt dat flinke investeringen en is de winstmarge veel kleiner dan je misschien verwacht. Het is zelfs de reden dat Viskweekcentrum Valkenswaard gestopt is met de karperteelt.
Uiteraard hopen wij dat de prijs zo laag blijft dat SKP’s niet weer overstappen op goedkope kale consumptievissen. We zijn al te blij met het aanbod van nu!
Mocht je toch voor een consumptiekweker/leverancier gaan, informeer je zo goed mogelijk en maak gebruik van de kennis van anderen.
100% Garanties op kwalitatief goede en gezonde kweekkarper bestaan er niet.
Weet dat hoe kleinschaliger je water is, en hoe dichter de bezetting, hoe nauwer je keuze luistert en hoe groter de kans op complicaties, met karpersterfte als grootste risico!
Wij hebben er in de prijslijsten voor gekozen om geen (prijs)informatie op te nemen over grotere uitzetkarpers dan 5 kg. Uit ons SKP-onderzoek blijkt dat grotere/oudere karpers uitzetten (in open water) geen enkele meerwaarde heeft en grotere/oudere uitzetkarpers zelfs minder goede overlevingskansen en groeipotentie hebben dan een k3 karper van circa 2 kg.
EDKO-vis
Een Hollandse kweker die een eigen bloedlijn (Special Carp) heeft ontwikkeld en het gehele kweekproces – van afstrijken tot afleveren – zelf doet. EDKO-vis levert mooi beschubde spiegels en edelschubs met vaak een knik achter de kop en vrij kleine staarten (Hongaars bloed). Opgroei vindt plaats in polderwater. Uit de resultaten van SKP-monitoring van afgelopen vier jaar blijken de vissen een uitstekende overleving te hebben. De groei in de eerste jaren is gemiddeld prima, met name in gewicht.
De Special Carp edelschubs bouwen snel naam op en (ook) daarvan is elk jaar meer beschikbaar bij EDKO-vis. In 2018 leverden ze ruim 15 ton aan karper inclusief 4 ton edelschubkarpers.
 Special Carp Edelschub |
 Special Carp Spiegel |
Viskwekerij Corten
Corten legt aankomende winter opnieuw de focus op Tsjechische karpers. Deze karpers komen van een grote Tsjechische consumptiekweker. De mooi beschubde spiegelkarpers worden met de hand geselecteerd en via Corten geleverd voor de hengelsport.
Het inmiddels bekende mooi beschubde type is het uithangbord en bewijst inmiddels z’n overlevings- en groeikracht, zeker in lengte. Sinds vorig jaar is er ook een gedrongener type van dezelfde kweker beschikbaar. Het ziet er naar uit dat er voldoende Tsjechische geselecteerde spiegels beschikbaar zijn.
Typische Tsjech van Corten
Corten levert naast de geselecteerde Tsjechen voor het eerst ook ‘Valkenswaarders nieuwe stijl’, zoals we die kennen van onder andere Vandeput. De Valkenwaarders die Corten dit jaar levert zijn opgegroeid in vijvers bij een Duitse kweker.
De geleverde edelschubs van dezelfde kweker vertonen tot nu toe een vrij slanke bouw. Corten doet moeite (voor ons) om ook hoger gebouwde edelschubs te leveren.
Het afvissen van vijvers begint in Tsjechië half oktober en loopt tot half november.
Viskwekerij Vandeput – Zonhoven
Vandeput verovert de Nederlandse markt met producten waar we ook bij de BVK heel blij van worden. Net zoals de afgelopen jaren kan Vandeput dit jaar weer erg fraaie spiegelkarpers (type Valkenswaard) leveren die zijn ‘gemaakt’ en ‘voorgestrekt’ in Viskweekcentrum Valkenswaard en vervolgens opgegroeid in eigen kweek- en groeivijvers (De Wijers, het grootste vijvergebied van België). De Valkenswaarders waren afgelopen twee jaar opvallend hoog gebouwd. Waarschijnlijk door inkruising met een ander ras. De eerste terugmeldingen laten zien dat dit nieuwe type sneller groeit dan veel Valkenswaardtypen uit het verleden. Over de overleving hebben we nog te weinig cijfers ter beschikking.
Vandeput levert dit jaar voor het eerst ook spiegelkarpers uit eigen kweek. Waarschijnlijk nakomelingen van Valkenswaarders nieuwe stijl. We hebben daar nog geen foto’s van gezien.
Opvallend is de gunstige prijsontwikkeling met mooie kortingen voor grote partijen. Vandeput rekent 6% btw.
De geleverde edelschubkarpers bestonden de afgelopen twee jaar deels uit nakomelingen van in Viskweekcentrum Valkenswaard geselecteerde, hoog gebouwde, ‘OVB-schubs’. Je vindt ze in de lijst onder geselecteerde edelschub.
 Edelschub van Vandeput |
 Vandeput/Valkenswaard (2016) |
Spiegel van de maand – Dé Westlandgrachter
Dat karpers flink kunnen jojoën in gewicht weten we wel. Vooral het verschil bij kuiters is voor en na de paai vaak aanzienlijk. Toegegeven, zelfs al ben je in de verste verte geen kg-jager zullen er toch weinig karpervissers zijn die een karper liever vlak na de paai vangen. Maar voor deze Spiegel van de maand zul je niet snel je neus ophalen, toch? Veel mooier worden ze niet gemaakt? Rick Kramer was de gelukkige vlak voor de paai van 2019, Jean Paul Rick Jean Paul Ditmarsch er net na.
Joris Weitjens maakt in z’n commentaar duidelijk dat het vangen van welke Westlandgrachter ook een unieke gebeurtenis is. Is dit bijzondere uitzettype verloren voor komende generaties of is er misschien toch een sprankje hoop?
Ouderdieren Valkenwaard gered voor de kweek
Toen we bij de BVK afgelopen winter hoorden dat Viskweekcentrum Valkenswaard op was gegaan in Coppens Alltech en de karperkweek aldaar zou stoppen, staken we gelijk de koppen bij elkaar. Wij zien de Valkenswaardbloedlijn als cultureel erfgoed dat het waard is om beschermd/behouden te worden. Al bij het stoppen van de karperkweek bij de toenmalige OVB in 2001 hebben we, toen als COS/KSN, bedongen dat de ouderdieren van Valkenswaard bewaard zouden blijven voor de karperkweek.
Manager van Viskweekcentrum Valkenwaard Jan van Mechelen heeft zich daar al die tijd keurig aan gehouden. Elk jaar is er een kweek opgezet met Valkenswaardspiegelkarpers en minder frequent met schubkarpers. Het is geen geheim dat de karperkweek bij Viskweekcentrum Valkenswaard, lang problematisch is geweest. Met tegenvallende oogsten en voortijdige uitval na uitzetting als belangrijkste minpunten. Ook de groei was vaak niet denderend. Maar juist de laatste drie jaar leek er een goede formule gevonden. De eerste fase (tot k1) van de karperteelt vond plaats in Valkenswaard en voor de fase vingerling tot k3 zorgden kwekers als Vandeput. Aan dat systeem is nu dus per direct een einde gekomen, al zullen de opkweekadressen naar verwachting nog twee jaar lang SKP’s kunnen voorzien van k3 Valkenswaardspiegels en Valkenwaardedelschubs.
Na de bekendwording hebben we direct contact opgenomen met Jan van Mechelen van Viskweekcentrum Valkenswaard. De ouderdieren bleken te koop te zijn en dat gaf ons de kans om verschillende kandidaat-kopers te interesseren. Met name voor karperkweker EDKO-VIS kwam het aanbod als geroepen. Bekend geworden met z’n Special Carp, een mengeling van Hongaarse rassen en de Valkenwaardbloedlijn, zou hij in de toekomst graag een meer klassieke Valkenswaardbloedlijn opzetten.
Op 2 mei vond de ‘uitverkoop’ plaats in Valkenswaard. Voor EDKO-VIS en GHV-Groene Hart waren respectievelijk Edwin van Egmond en Hans Moolenaar aanwezig. Uiteindelijk konden ze een mooie partij ouderdieren op de kop tikken. Ons valt echter gelijk op dat oudere uitzettypen in de vijver ontbraken. We hadden, tegen beter weten in, hoop dat het beschubbingstype van Valkenswaard uit de jaren negentig nog aanwezig zou zijn. En anders wel het in 2000 geleverde ‘Westlandgrachttype’. Ook karpers met het rijengen (geleverd in 2001) ontbraken in de vijver. https://www.karperbeheer.nl/karperkweek/karperrassen-en-typen/spiegelkarperuitzettypen/
Twee (bijna) verdwenen Valkenswaardtypen. Bij de ‘Westlandgrachter’ valt de unieke kleur en de lengtegroei op, bij de jaren negentig de grote schubben op de schouder en de ‘dubbele schubbenkam’.
Het overgrote deel van wat er in de vijver rondzwom is door Edwin van Egmond van EDKO-VIS veilig gesteld. Een ‘backup batch’ is gekocht door GHV-Groene Hart. Ook uit die batch kan/mag EDKO-VIS komende jaren putten om de bloedlijn van Valkenwaard voort te zetten. De BVK ondersteunt dit initiatief van harte en zal Edwin van Egmond graag adviseren bij dit project.
Zekerheden zijn er niet en helemaal niet op karperkweekgebied, maar als BVK zien wij de toekomst van de bloedlijn van Valkenswaard dankzij dit initiatief van EDKO-VIS redelijk optimistisch tegemoet. Als het volgens plan gaat en EDKO-VIS komende tijd de nodige fondsen vindt om deze bloedlijn te behouden kan dit karperkweekcentrum (ook) gaan fungeren als verkooppunt van vingerlingen zodat ook andere opkwekers blijvend voorzien kunnen worden van nakomelingen van een bloedlijn met een rijke geschiedenis.
Hans Moolenaar maakte het volgende fraaie fotoverslag van de afvissing op 2 mei 2019.
Aankomst bij Valkenswaard
De legendarische vijver met Valkenswaard-ouderdieren
De meest unieke exemplaren verzamelen
De ouderdieren bleken al afgepaaid
Tussen de Valkenswaarders ook enkele kale‘consumptiespiegels’. Wat we bij de BVK al sterk vermoedden wordt hiermee bevestigd: door inkruisingen heeft de Valkenswaard-bloedlijn in de laatste vijf jaar veranderingen ondergaan.
Vrij jonge ouderdieren: insiders zien meteen gelijkenissen met de Vandeputleveranties van de afgelopen jaren
Ouderdier met trekjes van de meer klassieke Valkenswaarders. Let ook op de ronde staartlobben die over elkaar liggen.
Afgepaaid. Bij deze zie je (nog wel) aanleg voor lengtegroei!
Robuuste ouderdieren met parelmoerschubben: zou een mooi stel zijn!
De ouderdieren worden aan het eind van de middag in een apart peilvak van EDKO-VIS gezet
Al met al een heel nuttige actie waarbij we ook graag GHV Groene Hart van Ton van der Spiegel (what’s in a name) namens de BVK willen bedanken voor de daadkracht en de ondersteuning die ze EDKO-VIS bieden.
Op dit moment is Edwin van Egmond actief op zoek naar fondsen om zijn unieke karperkweekbedrijf te kunnen uitbouwen tot een karperkweekcentrum. Ben je bijvoorbeeld als hengelsportvereniging of federatie geïnteresseerd in de (toekomstige) producten van EDKO-VIS dan kun je in dit project investeren. https://www.special-carp.nl/
