Mei 2024: De Piraat
Om sommige vangsten kun je gewoon niet heen. Bijvoorbeeld als ze al een bijnaam hebben of als ze half Nederland hebben doorkruist. Deze Spiegel van de maand heeft alles. Ouderwets gemakkelijk te herkennen aan dat ene blinde oog.
Pascal Philippi (ja, hij weer) doopte deze karper de Piraat. Mooiere naam kan je haast niet hebben als karper! Hij ving ‘m op 19 kg in 2019 in het IJsselmeergebied en vroeg bijna een jaar geleden op Instagram of misschien meer karpervissers deze karper hadden gevangen. Wij hadden ‘m in ieder geval bij de Matching Community nog niet kunnen matchen. Het leek een niet heel jonge Duitser, maar meer wisten wij niet te vertellen.
Pascal kreeg wel degelijk een reactie op z’n oproep, uit verrassende hoek. Martijn van der Voorden had de Piraat herkend. Maar Martijn viste bepaald niet in het IJsselmeergebied, die viste toch op deBenedenrivieren? Jawel, daar had hij de Piraat in mei 2022 op een gewicht van 23.4 kg gevangen en gemeld bij de Matching Community. Ik wist gelijk welke vis hij bedoelde.
Bij mijn zoektocht naar een plankfoto voor die vangst van Martijn had ik destijds alle Duitsers uit de wijde omgeving, zeg maar tot een kilometer of 100 van de vangstplek bekeken, zonder resultaat. De link naar de IJsselmeervangst van Pascal had ik nog niet gelegd. Met die nieuwe informatie deed ik gelijk een extra poging bij de Duitsers in de IJsselmap maar ook daar geen match te vinden. Je moet je verlies nemen als matcher en dat is geen ramp in de wetenschap dat er ook altijd nog een dag kan komen dat zo’n plankfoto toch boven water komt. Zeker als het gaat om een eenogige bandiet. Zo lagen de beide vangstfoto’s rustig af te wachten in twee verschillende zoekmappen op onze (MC) OneDrive.
En toen was daar Peter Bakker van SKP Friese boezem, niet voor niks matcher van het jaar 2022 en sinds vorig jaar een liefhebber van rondstruinen door plankfoto’s en zoekmappen op zoek naar verdwaalde Friese vissen. Ogenschijnlijk zonder plan scharrelt hij rond, maar hij beheerst de kunst van het matchen: een combinatie van zo snel mogelijk in de goede map terechtkomen en vervolgens blijven klikken/tikken. Peter had de post van Pascal op Instagram gezien en in de hoop daar een Friese uitzetter aan te treffen. Geen illusie was al vaak genoeg gebleken. Nogal wat uitzetters van SKP Friese boezem hebben die boezem tijdelijk of permanent verruild voor het IJsselmeergebied en soms verder.
Even voor het perspectief: SKP Friese boezem heeft meer dan 15.000 uitzetfoto’s! Dat Peter uit die map de toch vrij kale Piraat wist te matchen was echt geen toeval. Hij herkende het type Duits (Dresden) en hij dacht, ook gezien het formaat gelijk aan de 2009-lichting. Matchte hij ‘m dan op het ontbrekende oog? Zeker niet, dat zie je echt pas bij inzoomen. Aan de staartwortelbeschubbing zag Peter dat deze vis ergens op de helft van een van de voorgesorteerde mappen moest staan. Daar vond-ie ‘m in de map Duits Leeuwarden Bisschopsrak.
Peter wist toen nog niet wat de lezer inmiddels al wel weet. Die Piraat was dus (later) ook op het Haringvliet gevangen! Toen Peter dan ook mailde dat hij die Piraat van Pascal te pakken had moest ik dat toch echt eerst met eigen ogen zien, maar zoals Peter het zelf al gelijk al zei: ‘200% procent match’! Ook op de plank trouwens al een ontbrekend oog dus zelfs voor leken nog wel te matchen!
Commentaar
‘Kippenvelmatches’
Natuurlijk zijn we al best wat gewend , maar het is de laatste paar jaar wel echt smullen voor de liefhebbers van karpers die hun eigen ondoorgrondelijke weg gaan. Daarvan kunnen wij met ons systeem van melden en matchen een tipje… nou zeg maar gerust de sluier zelf even oplichten om een indruk te krijgen van wat karpers in open water bezielt. Voorwaarde om die bijzondere ‘kippenvelmatches’ te blijven maken is en blijft wel dat SKP’s van open water hun uitzetbestanden koppelen en uiteraard onze spiegelkarpers van open water voor uitzet blijven fotograferen! Dat koppelen gaat stapje bij stapje beter. Niet dat je als matcher van de Matching Community nu zomaar in alle mappen van de buren kunt kijken. Dat doen we uit bescherming van melders niet en we hebben onze naam als Matching Community hoog te houden, maar wel kun je als matcher je zoektocht nu uitbreiden tot de plankfoto’s van openwater SKP’s waarvan jij vermoed dat er matches te halen vallen. Dus kunnen de fanatieke matchers van de Matching Community tegenwoordig op verzoek vrijuit rondstruinen tussen de plankfoto’s van andere SKP’s. We mogen verwachten dat we met deze uitbreiding nog veel meer ontdekkingen gaan doen al zal de afstand die de Piraat heeft afgelegd vast niet snel worden overtroffen!
Recordafstand voor karper
Op Google Earth hebben we de gehele meest logische route uitgetekend en nagemeten. Het sterke vermoeden is dat de Piraat via verschillende Friese meren Lemmer heeft bereikt. Daar zijn niet alleen schutsluizen naar het IJsselmeer maar is ook een grote waterinlaat die in droge (zomer)maanden veel wordt gebruikt om de Friese boezem op peil te houden voor de landbouw. Die lokstroom is waarschijnlijk de trigger voor al die migranten richting het grote open water. In 2019 werd de vis gevangen in de monding van de IJssel, uiteraard is daar de volgende lokstroom! Als de Piraat de gehele IJssel heeft afgezwommen komt hij uit bij Arnhem en kan hij of de Nederrijn op zijn gegaan of via het Pannerdens kanaal op de Waal terecht zijn gekomen. Van daaruit is het juist met de stroming mee rechtdoor naar de Biesbosch, Hollands Diep en uiteindelijk Haringvliet. Dat is een totale afgelegde minimale afstand van 327 km.
Ooit hadden we Spiegel van de maand de Vluchteling die van Enkhuizen naar het Haringvliet zwom over een afstand van 209 km. We zijn toen uit gegaan van de route via het IJmeer, Vecht Amsterdam-Rijnkanaal, maar het begint er de laatste jaren steeds meer op te lijken dat de trekroute over de IJssel relatief vaak wordt gebruikt door karpers. Zoals hoogstwaarschijnlijk ook door de Tsjech van Haringvliet die in 2022 op het IJsselmeer werd gevangen (225 km).
Hoe lang de Piraat over de tocht heeft gedaan is niet duidelijk met de slechts twee meldingen die we van deze vis hebben. De ervaring leert inmiddels wel dat grote afstanden meestal in korte tijd worden gezwommen waarna een karper weer een tijdje in een bepaalde omgeving settelt. Toch blijft het zelfs voor ons heel lastig te voorspellen wat het volgende station is, en zeker wat de volgende melding wordt van zo’n reislustige vis. Jullie begrijpen dus dat we net als bij veel meer van die ‘verzwemmers’ in spanning afwachten wat de volgende halte wordt van de Piraat. Jullie hebben het signalement scherp: kaal, ruim in de 20 kg en ja dat ene oog! Dus houd die piraat in de gaten!
Joris Weitjens