Juni 2019 – Dé Westlandgrachter

Viskweekcentrum Valkenswaard is gestopt met het kweken van karper. Heel jammer, vooral vanwege de zijlijntjes van een legendarische bloedlijn. In 2000 leverde de OVB in Amsterdam een lichting spiegels (164 stuks) speciaal voor ons SKP op open water. Leuke vissen om te zien, wat klein en smal en met de kenmerken van de opgroei in netten bij de Amercentrale, gescheurde vinnen. Het duurde echt even voor we in de gaten kregen iets bijzonders in huis te hebben gehaald.

De kleur van deze vissen is zo speciaal dat je ze uit duizenden herkent. De beschrijving van de kleur laat ik als behoorlijk kleurenblinde liever aan anderen over. Denk dat goudgroen het dichtste bij komt. Kijk vooral op onze lijst met uitzettypen welke kenmerken deze ‘Westlandgrachters’ nog meer hebben.

De 0042 vlak voor uitzetting

De 0042 vlak voor uitzetting

Voor ‘matchers’ is het natuurlijk een feest als hij of zij (ja, waar blijven die ‘matchende vrouwen’?) meteen weet in welk archief gezocht moet worden. Maar ook bij meldende karpervissers merken we dat zo’n wat wij noemen Westlandgrachter iets extra’s losmaakt. Zeker nu deze lichting 2000 volwassen is geworden, zou elke Westlandgrachter een target kunnen zijn. Deze Spiegel van de maand zou ik in ieder geval ook dolgraag nog eens in m’n net willen hebben!

Voor mij is het alweer 8 jaar geleden dat ik een Westlandgrachter mocht bewonderen in m’n eigen net

Voor mij is het alweer 8 jaar geleden dat ik een Westlandgrachter mocht bewonderen in m’n eigen net

Eind april 2019 was Rick Cramer de gelukkige om Dé Westlandgrachter op topgewicht te vangen op de Amstelboezem. Hij wilde de vangst graag even voor zichzelf houden, maar wilde toch graag de herkomst en geschiedenis van deze vis weten. Vaste melders weten intussen wel dat dat bij ons, en dan mag ik tegenwoordig spreken bij alle bij de Matching Community aangesloten SKP-coördinatoren en matchers, de belangen van de melder voorop staan. Dat is ook ons eigen belang omdat melders afhaken als ze je niet vertrouwen, maar ook omdat we uit ervaring weten hoe vervelend het kan zijn als er kort na publicatie karpervissers op je stek arriveren. Ik hield de vangst van Rick dus voorlopig onder de pet. Niet verwachtend dat ik de vis kort na de melding weer onder ogen kwam.

 

Rick Kramer met Dé Westlandgrachter op recordgewicht

Rick Kramer met Dé Westlandgrachter op recordgewicht

Altijd de moeite waard om in de paaitijd langs de schaarse ondieptes van de Amstelboezem te fietsen. Bij een paaivaart bij Amsterdam liep ik Jean Paul tegen het lijf: een karpervisser en vaste melder sinds het begin van de SKP’s in 1998. Hij had daar van de week een mooie gevangen en hij hield de Smartphone voor m’n gezicht. Niet gewend aan die schermpjes moest ik wel even turen, maar toen was wel meteen duidelijk welk vlees Jean Paul in de kuip had gehad. Hij vertelde me het vangstrelaas wat-ie later met plezier voor onze rubriek op papier heeft gezet:

“Daar komen ze aan, een man of 12 op huurfietsjes. Rumoer, ze zien me staan met die kromme stok. Aarzelend vormt zich een rijtje, een van de mannen buigt zich voorover om te zien waarom die hengel zo krom staat – hoepeltjekrom. “E una carpa”, gilt hij – Italianen dus. “Una bella carpa”! En inderdaad, het is een verdomd mooie vis.

Dan komt het circus op gang. Een van de mannen ontwaart m’n net, springt van de brug en posteert zich op het gras. Steel stevig met twee handen vast, het net keurig in het water. Hij kijkt me verwachtingsvol aan, maar voorlopig heb ik nog m’n handen vol aan deze vis. Zoals het echter gaat, laat het dier zich langzaam temmen en voorzichtig dirigeer ik de vis naar m’n klaarstaande gelegenheidsmaat. Die begint reikhalzend te scheppen. “Aspetta”, roep ik in m’n steenkolen Italiaans. Enkele van zijn vrienden begrijpen mijn aanwijzingen en manen hem te wachten. Dan ligt de vis boven het net en heft de man professioneel. Hij pakt het net bij beide armen en tilt de vis in een vloeiende beweging op het gras. Een klaterend applaus daalt neer van de brug. Foto’s worden gemaakt, handen geschud, schouders gemept. Waren hun vrouwen deelgenoot aan dit spektakel geweest, dan was er zeker gezoend.

Een prachtvis in een Paolo Sorrentino achtige setting. Alleen even in stilte van m’n vangst genieten is er niet bij – ‘peccato’… “

 

Jean Paul Ditmarsch

Jean Paul Ditmarsch

 

Wat natuurlijk meteen opvalt aan de foto’s is het verschil in omvang. Bijna niet te geloven dat dit dezelfde vis is. Geef toe dat als je de foto van Rick ziet met dat gewicht van ruim 19 kg je mond toch een beetje openvalt. Tuurlijk 20 kg plus-vissen zijn geen heel grote bezienswaardigheid meer tegenwoordig, maar in een openwatersysteem is het nog steeds iets bijzonders. En qua gewicht geldt dat niet meer voor de vis in de armen van Jean Paul. Goh mooie lange vis, had je vast gezegd.

 

Het hoeft geen betoog dat het verschil in gewicht het gevolg is van het verlies aan kuit. Maar bijna 5 kg!? Om dat te verklaren moet je weten dat Dé Westlandgrachter met haar ruim 20 jaar behoort tot de BOFFFF’s:  big old fat fecund female fish: grote oude vette vruchtbare vrouwtjesvis. Hoe ouder een karper is, hoe meer kuit deze produceert. In zo’n lange buik als van De Westlandgrachter is natuurlijk ook nog eens extra veel ruimte voor kuit.

 

Altijd een uitdaging om het leefpatroon van een  projectvis af te leiden uit de vangstgeschiedenis.

 

Vangstmaand Vangstlocatie Lengte Gewicht Afstand tot uitzetplaats
Juni 2000 Westlandgracht 44 1450 gr 0 km
Juli 2000 Westlandgracht 45 1750 gr 0 km
Juli 2010 Westlandgracht 90 cm 13,0 kg 0 km
Oktober 2011 Westlandgracht 92 cm 16,6 kg 0 km
Juni 2012 Amstel-zuid 93 cm 13,0 kg 22 km
September 2012 Westlandgracht 92 cm 13,5 kg 0 km
Zomer 2016 Amstel-zuid 93 cm ? 27 km
Juni 2018 Westlandgracht 93 cm 16,0 kg 0 km
April/mei 2019 Amstel-zuid 95 cm 19,1 kg 20 km
Juni 2019 Ringdijk 95 cm 14,5 kg 6km

 

Zeker is dat de vis behoorlijk trouw is aan de uitzetomgeving maar vooral in de paaimaanden ‘op avontuur gaat’. Dat valt ook te verwachten als je weet dat het grachtenstelsel nauwelijks geschikte paaiplekken herbergt. Opvallend is dat vrij kort na de paaitijd de vis vaak alweer te vinden is in de uitzetomgeving.

 

Dennis Groot met Dë Westlandgrachter in juni 2018

Dennis Groot met Dë Westlandgrachter in juni 2018

Alleen de laatste twee meldingen stellen me voor vraagtekens. Waarom eerst naar de Amstel-zuid trekken waar verschillende paaigebieden liggen om dan alsnog in juni op de Ringdijk, afgepaaid en wel te verschijnen! Meest waarschijnlijk lijkt mij dat de paai er in de zuidelijke Amstel dit jaar niet van is gekomen. Te weinig partners? Invallende koude? Te weinig substraat (plantengroei)? Ten lange leste teruggekeerd ‘naar huis’ en toen bij de afslag Ringdijk gelokt door de geur van planten en omringd door hommers de ondiepte op om alsnog haar kuit kwijt te raken.

 

Lang koesterden we de hoop dat ze bij Viskweekcentrum Valkenswaard nog eens een zelfde soort kruising zouden ‘maken’. Die hoop vervloog bijna helemaal toen afgelopen mei bleek dat er geen enkele ‘Westlandgrachter’ tussen de ouderdieren bleek te zitten. Bijna… Met een kweker als Edwin van Egmond van Special Carp valt altijd te praten over kruisingen. En hadden we in Amsterdam niet nog een vijver waar we destijds een paar Westlandgrachters tot paaien wilden verlokken? Konden we daarvan ooit nog wat hom en kuit bemachtigen dan hoeft het groene goud misschien toch niet uit te sterven met die prachtige lichting Westlandgrachters 2000.

 

Joris Weitjens

 

 

FacebooktwittermailFacebooktwittermail