April 2017 – Bingo aan de Lage Vaart

In de winter van 2009 op 2010 was ik de klaagzang van de plaatselijke karpervissers een beetje zat aan het worden. “Er wordt helemaal niks geregeld hier voor ons, ze denken alleen maar aan de witvissers, laat staan dat er eens wat spiegels worden uitgezet, zoals elders! Waarom hebben wij geen SKP?”

Er wordt hier door een grote groep enthousiaste vissers al decennia lang op karper gevist. De meeste karpervissers vissen en vangen hier met plezier en regelmaat schubs tot een pond of 20. Het enige waar men dus over klaagde was het feit dat je eerst 500 schubs moest vangen om überhaupt kans te maken op één van de zeer zeldzame spiegels. Nu hadden de klagers wel een punt. Ik viste al een tijdje niet meer op de vaarten en plassen in de Flevopolder, en was daardoor een beetje de realiteit uit het oog verloren.

Tot ik mijn twee zoontjes alias sportvissers in de dop plots snel groter zag worden en bij mij het (SKP)lichtje begon te branden. We konden het de jonge garde niet aan doen dat er in de toekomst nooit eens een mooie spiegel gevangen kon worden in de polder. Verder was het duidelijk dat de karperbestanden langzaam krompen, er werd zelfs regelmatig geblankt op de vaart, iets wat gewoon onmogelijk was in vroeger jaren. Daarbij zag ik mezelf in de toekomst als ouwe lul stiekem al een dikke kanaal- of vaartspiegel op de pen vangen.

De oudste van Raymond (Sven) met een Flevospiegel

Op bezoek bij de HVLD

Na een aantal gezellige bieravondjes met wat serieuze karpercollega’s uit de buurt, vormden we een gezelschap. We trokken de stoute schoenen aan en begaven ons met een gelikt uitgeprint karperrapport/uitzetplan naar de alv van de plaatselijke hengelsportvereniging Lelystad-Dronten (HVLD). We namen plaats aan de tafeltjes zo van: ‘Kom maar op met die tegenargumenten’! Om een lang verhaal kort te maken; het was direct bingo! We kregen ter plekke groen licht, mits we snel een karpercommissie zouden vormen en met het verhaal naar de gemeente én het Waterschap zouden gaan.

Aan het eind van de ALV houden ze traditie getrouw een ‘vette’ bingo. Je doet automatisch mee, dus het stempelen begon. Het ging bij mij vrij rap. Nooit zal ik de verbouwereerde koppen van de oudjes vergeten toen ik er met de hoofdprijs vandoor ging: Een 105cm grote LG-LCD TV. Hoe bedoel je BINGO?!

Weerstand

Onverwacht echter waren er in de polder een aantal prominente karperaars tegen het hele plan. Het argument was dat er te weinig voedsel in de vaarten zou zitten én er veel te veel vis zou zwemmen. Een SKP zou mislukken doordat de spiegeltjes nooit tot volle wasdom zouden kunnen komen of zelfs dood gaan van de honger. Zelf zag ik het een stuk positiever in. Natuurlijk realiseerden we ons dat de groei ten opzichte van veel andere SKP’s achter zou kunnen blijven, maar ik verwachtte dat ondanks de vrij hoge karperbezetting er binnen tien jaar alsnog dikke SKP-spiegels zouden rondzwemmen. Er zwemmen immers ook al jaren een aantal grote zeer oude schubs in de vaarten.
Mocht m’n verwachting niet uitkomen, dan zouden die SKP-visjes in ieder geval de nodige variatie brengen in het bestand.

In 2011 vond de eerste SKP-uitzetting plaats in de stadswateren van Lelystad.

Kers op de taart

Onlangs kreeg ik een melding binnen via Marcel Merk. De dikbuikige spiegel van 14.000 gram die triomfantelijk werd getoond door een enthousiaste meid gaf mij in één klap weer dat bingogevoel: het kan dus zeker! Ik was serieus blij om dit te constateren. Het bevestigt ook meteen mijn theorie over het voedselzoekgedrag van karpers.

Het gelijk van Raymond! Een Peschkesvis uit 2011 voor Demi Jansen

Ik ben ervan overtuigd dat de veel sneller groeiende karpers ‘van een andere planeet komen’ dan de van muggenlarven levende ‘bananen’ waar er hier zoveel van rondzwemmen. Ze hebben genen die ze de hele dag laten zoeken naar voedsel: de schrokkers binnen het bestand. En anders dan hun slanke soortgenoten gaan ze al vrij snel in hun leven over op een breder voedselpakket (grotere mossels zoals zwanenmossels, kreeftachtige etc..). Hierdoor ontstaat er een unieke situatie. De grotere vissen hebben in principe het (voedsel)rijk voor zichzelf. Ook in een ogenschijnlijk overbezet voedselarm water. Binnen de spiegelrassen/stammen die wij uitzetten zitten relatief veel karpers die het schrokken in zich hebben. Tel uit onze winst!

Ik zie de toekomst van de Flevolandse SKP spiegels dan ook zeer rooskleurig in. Die vaarten hier zijn zo gek nog niet. Dat worden topkanalen. Wedden?

Raymond Hakkert

Ik herinner me persoonlijk nog goed de discussie over het onderwerp: uitzetten in (vrij) dicht bezette wateren, naar aanleiding van dit project in Oostelijk Flevoland. De BVK bestond nog niet, maar namens het COS heb ik het plan voor dat grote poldersysteem ook onder ogen gehad. Een prima plan met bescheiden uitzethoeveelheden. We hebben er destijds wel op aangedrongen om volledig te monitoren. Want je kunt zoveel voorspellen en verwachten, zonder check verval je al gauw in aannames die maar al te vaak niet blijken te kloppen.

 

Waar de twee SKP’s in Oostelijk Flevoland sowieso mee hebben gescoord is het voor karpervissers aantrekkelijker maken van een prachtig relatief nieuw visgebied. Spiegelkarpers brengen nu eenmaal kleur in een bos vol verwilderde schubs.Groei en overleving is vaak een iets ander verhaal. Dat verhaal kunnen we niet ophangen aan die ene prachtfoto van een spiegel van ruim 14 kg – met een exceptionele groei van 3 naar 14 kg in vijf groeiseizoenen! Uitzonderingen zijn er namelijk altijd en overal. SKP-monitoring komt pas tot z’n recht als er veel feiten en cijfers worden verzameld. Een blik op de resultaten van de twee goed monitorende projecten in de Flevopolder toont wel degelijk aan dat het merendeel van de uitgezette vissen het (tot nu toe) qua groei redelijk tot goed doet. Bingo!

 

Zoals Raymond beschrijft is het vergelijken van groei tussen verwilderde schubs en uitgezette spiegelkarpers bijna het vergelijken met appels en peren. De groeikracht van kweekrassen is in dezelfde omstandigheden bijna altijd groter dan die van de gemiddelde verwilderde schub. De mogelijke oorzaken daarvan doet Raymond zelf treffend uit de doeken.

 

Iets anders is in hoeverre zwaar gedomesticeerde kweekkarpers het op termijn redden in specifieke omstandigheden: groot stromend water, overbezetting enz. Ons groeiende vermoeden is dat er in bepaalde omstandigheden grote verschillen in overleving en groei zitten tussen karpers van verschillende herkomst (kweeklijn).

Muiden-Ijmeer plus plank Vecht - SKP Weesp

Deze recente (7 mei) terugmelding van een Franse spiegel (type Freedomlakes)  bevestigt bijvoorbeeld ons vermoeden dat dit type minder geschikt is voor uitzetting in open watersystemen. In 4 groeiseizoenen van 3300 naar 6000 gram.

 

Ik kan me voorstellen dat we met de BVK over een jaar of drie een goed advies kunnen geven over welk type uitzetkarper voor welk type water het meest geschikt is.

 

Voor dat echte maatwerk kunnen we nog wel wat meldingen gebruiken. Dus toch maar weer eindigen met: blijf ze vangen, blijf ze melden en blijf ze volgen!

 


Joris Weitjens

FacebooktwittermailFacebooktwittermail