Mei 2016 – De Bulskampveldspiegel
Het provinciaal domein Bulskampveld maakt deel uit van het grootste openbaar groengebied van West-Vlaanderen. Opgeteld goed voor 233 hectares bos en groen op de grondgebieden van Beernem en Wingene. Op het domein tref je het kasteel met bezoekerscentrum, maar ook een vijver van pak ‘m beet een halve hectare groot. Die vijver slibt ieder jaar enkele centimeters dicht, bladval als voornaamste oorzaak. Zo om de dertig jaar staan er dus baggerwerken op het menu. In juni 2015 zou de vijver opnieuw leeggepompt worden en aansluitend gebaggerd. Vanuit de Provinciale Visserijcommissie werd voorgesteld om de vijver te laten afvissen, én de buitgemaakte vissen uit te zetten op het kanaal Gent-Oostende. Het ANB (Agentschap Natuur en Bos) zette vervolgens het licht twee keer op groen!
Op 1 juni staat Piet Kalkman, een Nederlandse beroepsvisser die uitsluitend in opdracht vist, al vroeg klaar om de vijver af te vissen. De grootste buit wordt binnengehaald via een 75 meter lange en fijnmazige handzegen. De oevers worden enkele keren elektrisch afgevist. Ondanks de vele obstakels (grote takken) en modderbodem, schat Piet Kalkman dat 80 à 85% van het aanwezige visbestand werd weggevangen.
Die opbrengst bestond uit voorn, giebel, baars en wat karper. De giebels (exoten immers) werden uiteraard niet overgezet op openbaar water, maar gingen mee richting Nederland. De karpers waren allen (25 stuks) van het type schubkarper, op één exemplaar na. Een zwakbeschubde spiegel in grijstinten van 6 kilogram (bij 69 cm) vormde de uitzondering op de regel. De naam van die spiegel was een kans voor open doel; De Bulskampveldspiegel!
Wanneer daags nadien het leegpompen op volle gang is, duiken er alsnog enkele schubkarpers en imposante baarzen op. Vrijwilligers gaan tot het uiterste om ook die laatste exemplaren te redden. Met succes!
Mei 2016. Op een zonnige zondagochtend ben ik al vroeg aan het kanaal Gent-Oostende. Mijn trouwe thuisstek wordt al geruime tijd karig van wat voer voorzien. Ik schrik dan ook niet echt wanneer binnen het half uur de eerste vis er al vandoor gaat. Al vrij snel bemerk ik een zwakbeschubde flank. Spiegelkarper! De dril is niet onaardig, de vis kiest resoluut voor de vaargeul. Minuten later schep ik een eerder slanke spiegel. Hoegenaamd niet de bouw van een gemiddelde projectspiegel. Meteen valt me – naast die slanke bouw – de grijze tint op. Op KGO hebben zowel schubs als spiegels eerder bruine accenten. Wanneer ik het net uit het water til, valt al het kwartje. Dit kan haast niet anders, het moet wel die Bulskampveldspiegel zijn. Tussen uitzetplaats en vangstlocatie steekt zo’n 6 kilometer kanaal, niks bijzonders dus wat migratie betreft.
De vis heeft kennelijk lekker mee gepaaid, getuige de krassen en gespleten buikvin aan de rechterzijde van de spiegel. De weger stopt bij 6.7kg. In al mijn blijdschap vergeet ik de vis te meten. Stom!
Na het terugzetten bedenk ik me plots dat mijn geheugenkaartje mogelijks nog de foto’s van de afvissing bevat, incluis dus de foto’s van de Bulskampveldspiegel. En jawel, niet veel later is er zekerheid. Een jaar na de visredding (op twee weken na) duikt de Bulskampveldspiegel een eerste keer op!
Met de BVK doen we doorlopend onderzoek naar overlevingskansen van uitgezette karper. In het zopas verschenen rapport Spiegelbeelden (bij ons op te vragen via contact@karperbeheer.nl ) staan de nodige gedocumenteerde voorbeelden van op latere leeftijd over/uitgezette karpers. Het is (ons) duidelijk dat het overzetten van oude(re) vissen niet altijd verloopt zoals we het willen, al helemaal niet op langere termijn. De eerste jaren worden ze nog wel gevangen, maar daarna verdwijnen ze snel van de radar. Sla het verhaal van de spiegel van de maand ‘Kale Pappie’ er gerust nog eens op na Link naar kale Pappie. Afgemeten aan de best pittige dril van ‘de BKV-spiegel’ verkeerde deze absoluut in prima conditie. De foto’s tonen echter een vis die niet meteen stevig ‘in het vlees’ zit. Zonde dat de lengte bij vangst niet werd vastgesteld. Gewichten gaan vergelijken in de paaiperiode is immers een gewaagde zaak.
Gezien het feit dat de leeftijd van een overgezette karper bepalend is voor z’n vermogen zich aan te passen aan nieuwe omstandigheden zouden we graag willen weten wat de leeftijd van deze spiegel is. Echter bij een niet-projectspiegel is het lastig om zowel leeftijd als komaf te bepalen. Op het oog is het zeker geen jonge vis. De vraag die zich ook opdringt is: waar komt die ene spiegel tussen verwilderde schubkarpers vandaan? Zou een van de ouders in de vijvers een spiegel zijn geweest of zouden twee schubkarpers met een gen voor partiële beschubbing met elkaar hebben gekruist? Maar dan is de vis wel erg kaal. Logischer lijkt dat het om een vis uit een kwekerij gaat. Maar wie heeft die daar uitgezet?
Zo zie je maar dat de vangst van een – op het eerste zicht – saaie spiegel (althans voor ons) tot de verbeelding kan spreken! Bij deze bevorderen we de BKV –spiegel dan ook graag tot de rangen der projectspiegels. Dat hij of zij nog vaak mag opduiken om ons zo weer wat stukjes van die boeiende puzzel te kunnen aanreiken!
Filip Matthys