December 2016 – Wildebras

In 2009 zond ik een spiegel in voor het SKP van de AHV (Amsterdam) van een van de grote plassen van Rijnlands Boezem. Ik had toen nog geen flauw benul over karperrassen en -types. Het was een prachtige zwaarbeschubde, maar slanke spiegel waar ik meteen een zwak voor had.

De uitleg van Joris was duidelijk. Het betrof een wat hij noemde ‘wilde’ spiegel. Er was en is wel degelijk jonge aanwas van karper, ook op grote boezemwateren en soms dus ook spiegelkarpers. Vaak zijn deze te herkennen aan veel schubben op de flanken die ook nog eens vaak een rijenachtig karakter hebben.

René Moolhuizen met de eerste melding van Wildebras in 2008De foto van de vis verdween in een mapje zonder er al te veel aandacht aan te besteden. Tot een jaar later. De spiegel dook keer op keer op. Op nagenoeg dezelfde stek. Soms maakte deze gezien de overige vangstgegevens een miniem uitstapje van een kleine kilometer.

De ‘wilde’ spiegel werd nu een soort van projectvis die goed gevolgd kon worden. Vanaf 2010 is nabij de ‘standplaats’ van Wildebras een aantal keer een onderhoudsuitzetting gedaan. Interessant werd nu hoe de verhouding ten opzichte van deze uitzettypen was in groei en gedrag. Kon deze vis met de groeispurten van deze kweekkarpers concurreren?

Andres met Wildebras in 2010Dat bleek een onmogelijke zaak. De afgelopen decembermaand kwam hij er voor de zoveelste keer op bijna dezelfde plek uitkwam. Veel gewicht zat er niet bij, maar bekijk eens die machtige staart! Een lust voor het oog.  Soms is het misschien wel beter om de natuur de vrije hand te geven. Want zoals wilde karpers betaamd: ze vechten voor wat ze waard zijn!

Andres de Rouville

 

Zo langzamerhand krijgen we steeds meer aanduidingen voor karpers. Ik kan me voorstellen dat je zo langzamerhand door de bomen het bos niet meer ziet. Om begripsverwarring te voorkomen lijkt het nuttig om even wat nieuwe termen en omschrijvingen op een rijtje te zetten:

 

Uitzetkarper (ook wel uitzetter)

Alle karpers uitgezet vanaf het begin van SKP (1998)

 

Original

Alle uitgezette karpers die al voor het begin van recente uitzettingen rondzwommen en rondzwemmen.

 

Projectspiegel (ook wel projecter, projecie, project of  spiegeltje)

Alle in kader van monitorende SKP’en uitgezette spiegelkarpers, meestal (niet altijd) van open(baar) water

 

Verwilderde schub

In de natuur geboren schubkarpers (eigen aanwas)

 

Wilde spiegel

In de natuur geboren spiegel- en rijenkarpers (eigen aanwas)

 

Edelschub

Van kweker afkomstige schubkarpers m.u.v. wildbloedhybrides

 

Het is geen vanzelfsprekendheid dat wilde spiegels en originals meedraaien bij SKP-monitoring. Ook in geval van ‘Wildebras’ merk ik dat de reeks terugvangsten niet zo mooi op een rijtje staat als bij projectspiegels. Wat dat betreft is Andres’ inzending voor Spiegel van de maand een mooie start van de emancipatie van de wilde brigade onder de spiegelkarpers. Het is namelijk zeker de moeite waard om ook die terugvangsten bij te houden en te vergelijken.

 

Uniek zijn wilde spiegels niet. We zien de laatste jaren in de omgeving van projecten in open water zelfs een flinke stijging van het aantal meldingen van wilde spiegels. Dat is niet zo vreemd: al voor aanvang van de projecten in open water zinspeelden we op het effect van ‘veredeling’ van de overal aanwezige verwilderde karperstammen. Stammen die vaak teruggaan tot de eerste helft van de 20ste eeuw toen uitzetten in open water nog gewoon was. Hoewel de wilde kruisingen van nu bij het matchen de nodige verwarring kunnen scheppen mogen we de huidige veredeling best opvatten als een cadeautje van de natuur aan onze SKP’en.

 

Vismaat Fons met de meeste recente vangst van Wildebras

Opvallend is dat een groot percentage van wilde spiegels behoort tot de rijenkarpers. Ook Wildebras, de strakke rij schubben op de zijlijn is onmiskenbaar. Het gen dat verantwoordelijk is voor dat uiterlijk zit niet alleen in spiegelkarpers en rijenkarpers zelf maar ook in schubkarpers. Zowel kruisingen tussen spiegels en schubs als kruisingen tussen twee (recessieve) schubs kunnen dus rijenkarpers voortbrengen. Gezien de bouw en inderdaad die staartpartij zou je denken dat voor Wildebras tenminste één verwilderde schub aan te pas gekomen.

 

Andres vraagt zich af of zo’n wilde spiegel of rijen zich kan meten met de groei van kweekkarpers? Daar kunnen we weliswaar een steeds beter antwoord op geven, maar geef ons vooral nog even voor uitsluitsel. Duidelijk is in ieder geval dat de kans op een in de natuur geboren karper met de groeigenen van een Villedonner niet heel groot is. Maar dat is als je groei puur in gewicht ziet. Bekijk je het in lengte dan zeker wel. In 2008 werd Wildebras al gemeten op 80 cm (bij een schamele 6500 gr.) Misschien is 95 cm voor Wildebras wel mogelijk en dan heb je het over een hele lange ‘streep’ van nog geen 12,5kg. Voor veel karpervissers eerder een circusattractie dan een target. Ik ken echter wilde rijenkarpers die de aanleg voor lengtegroei combineren met een goddelijk lijf… Misschien iets voor een volgende Spiegel van de maand?!

 

Joris Weitjens

 

 

FacebooktwittermailFacebooktwittermail