April 2016 – De gevlogen Duitser

PLankfoto - De gevlogen Duitser

De spiegel van de maand komt deze keer uit Den Haag, van het project van de ’s-Gravenhaagse Hengelsport Vereniging. Een groot deel van de in Den Haag uitgezette spiegelkarpers zijn uitgezet in parkwateren die in open verbinding staan met het boezemwater. Een bewuste keuze, omdat die parken aan het uiterste einde van het boezemstelsel liggen, zo hopen we de vissen zo lang mogelijk in de stad te houden. Dat lijkt vaak ook te lukken, de vissen worden in en om de parken goed terug gevangen.

Zo ook de Spiegel van de maand. Deze vis, uitgezet eind 2005 in De Waterpartij met een formaat van 33 cm. bij 800 gram, lijkt het daar prima naar de zin te hebben. Na 1,5 groeiseizoen komt ze in de zomer van 2006 voor het eerst weer op de kant, in blakende conditie. Een groei van 23 cm. en ze weegt al 5,3kg, dat gaat goed, en dat blijft het gaan.

gevlogen-duister-2  gevlogen-duister-3

De twee jaar die volgen wordt ze ook gevangen, iedere keer goed gegroeid en iedere keer in het park waar ze is uitgezet. In 2009, tot nu toe de laatste keer dat ze in het park gevangen is, was het een stevige vis van 9,2 kilo bij 66 cm. Maar dan verdwijnt ze.

gevlogen-duister-4   gevlogen-duister-5

Vier jaar lang is de vis spoorloos en duikt vervolgens bijna 7 km van de uitzetplek op in een van grote kanalen van Den Haag. Maar waarom helemaal daar? Het ging toch goed in het park? Ze groeide goed, dus het voedselaanbod zal daar toch ook niet verkeerd zijn. In de parken is natuurlijk lekker veel, makkelijk voedsel te vinden. Er wordt vrij veel gevist, dus vissersvoer ligt er genoeg en de eendjes worden veel en vaak gevoerd. De eerste karper die geen brood lust moet nog gevonden worden. Is ze misschien te vaak gevangen?

gevlogen-duister-6

De laatste keer dat ze in het park gevangen is was op 25 oktober 2009. Een kleine drie weken later was er weer een uitzetting, 178 spiegelkarpertjes komen er bij in De Waterpartij. Wordt het te druk? In 2006 en 2007 zijn er in hetzelfde park ook flinke uitzettingen geweest, ik kan me niet voorstellen dat de uitzetting van 2009 dan ineens de druppel is die de emmer doet overlopen. Zaten er bij de laatste uitzetting misschien wat avonturiers die direct het park uitzwommen, enkele van de oudere bewoners in hun kielzog meenemend?

gevlogen-duister-7

Of kiest de karper er voor om het solidaire om te ruilen voor het solitaire? Tijd om op eigen vinnen te staan zeg maar… Wie zal het zeggen.

Erik Froger

Erik Froger sluit af met nogal wat vraagtekens. Ik denk dat veel karpervissers zich dit soort dingen afvragen. Het verhaal van deze Duitser staat namelijk niet op zich. Zelfs de meest honkvaste karpers zorgen vroeg of laat voor een verrassing. Van het ene op het andere moment raakt een vis op drift en verdwijnt volledig uit zicht en niet zelden ook uit het watersysteem.

 

Dat gedrag zit waarschijnlijk gewoon in het beestje en toch is dan een goeie vraag wat een karper triggert om z’n leefgebied plots te verruilen en niet snel weer terug te keren. Erik weet te melden dat in het parkgedeelte op het oog alles te vinden is, maar ook dat de vis daar vaak gevangen wordt. Je hebt als SKP zelden inzicht in de verblijfplaats van de vis tussen twee vangsten, maar uit de praktijk kennen we genoeg voorbeelden van karpers die direct na vangst op drift raken. In feite betekent de term ‘stekdressuur’ ook niet veel anders dan dat karpers een plek plotseling verlaten. Het lijkt er op dat als een karper niet veel aanknopingspunten heeft in de omgeving de vaart er flink inkomt. Als je met een karper op drift meeloopt langs de waterkant merk je dat je het wandelend nauwelijks bijhoudt. 7km/uur halen ze wel en dan zijn ze dus in een uur Den Haag door!

 

Erik geeft nog een mogelijke trigger aan: de extra uitzettingen in het parkgedeelte van de Haagse boezem. In de loop van de SKP-geschiedenis hebben we veel vaker gehoord dat uitzettingen de gangbare gedragspatronen van de autochtone vissen doorbreken. Het wordt wel omschreven met: ‘die nieuwelingen jagen de oudjes weg, ‘ en daar lijkt het ook op. Die laatste uitzetting in het park kan wel degelijk te veel zijn geweest voor onze Gevlogen Duitser. Ten tijde van de laatste uitzetting behoorde hij qua leeftijd immers al tot de halfwassen karpers. Als daar dan opeens een kleuterklas binnenvalt is het niet zo gek dat migratiedrang in je opkomt.
Die nieuwelingen, jong of oud, brengen niet alleen drukte mee. Het is een feit dat elke direct uit de kwekerij afkomstige karper, virussen, bacteriën en parasieten bij zich dragen. Dat moet zowel door de uitzetvissen zelf als door de autochtone vissen in de nieuwe omgeving overwonnen worden. Dat lukt soms niet zoals we weten. Stress is hier waarschijnlijk het sleutelwoord. Stress ondergraaft het immuunsysteem en daarom een vaak onderschatte bron van ellende bij mens en dier.

 

Mij viel direct op dat deze Duitser op de laatste foto in het park, de goede groei ten spijt, er bepaald niet gezond uitziet. Die grijs-witte vlekken zijn schimmelplekken, weliswaar op zich niet dodelijk, maar het wijst wel op sterk verminderde weerstand. Had dit zich afgespeeld in een klein en afgesloten water dan was er geen uitweg geweest voor de Gevlogen Duitser en had deze het mogelijk niet overleefd. Dat is ook meteen een mogelijke verklaring voor het feit dat sterfte na uitzetting in open water zelden voorkomt. Nu ziet de vis er in de armen van Erik Froger weer een stuk gezonder uit!

 

Uiteraard is dit niet meer dan een mogelijke verklaring, maar wel meer dan een wilde gok. Dat is precies wat we graag doen bij de BVK: op basis van feiten (uit SKP-data)verklaringen proberen te vinden voor dit soort verschijnselen.

 

Joris Weitjens

FacebooktwittermailFacebooktwittermail