Overige kwekers/leveranciers
Na het afstoten van de gesubsidieerde kweek van de OVB in 2001 is kweken puur voor de sport uitzondering en vaak kleinschalig. Viskweekcentrun Valkenswaard is in 2019 definitief gestopt met karperkweek. De enige kweker in Nederland en België die anno 2020 op grote schaal mooi beschubde spiegelkarpers en edelschubs van eitje tot k4 opkweekt is EDKO-VIS.
Het is goedkoper om partijen karper op te kopen van grote kwekers in Oost-Europa (Tsjechië, Polen, Hongarije). Vanuit Oost-Europa is er een levendige doorvoer van vingerlingen tot k3-karpers naar kwekers/leveranciers in Frankrijk, Duitsland en België. Bekende leveranciers/opkwekers van karper zijn: Bynens (Aquafarm), Van Stalle, Vandeput, Carpfarm, Peschkes Corten en Aquality . Zij kweken vingerlingen op tot k3 en/of zijn tussenstation van karpers uit Oost-Europa, Frankrijk of Duitsland. In Nederland is Piet Kalkman leverancier van (goedkope) consumptiespiegels die in toenemende mate worden uitgezet in (karper)vijvers. Kalkman werd daarin samen met Sportvisserij Nederland. Standaard gaat het om zwak beschubde spiegelkarpers van een Franse kweker. De laatste jaren leverde Kalkman ook mooi beschubde Valkenswaardspiegels die in Duitsland werden groot gebracht. Ook een kweker als Peschkes die zich lang voordeed als een kweker met een eigen bloedlijn blijkt louter een opkoper van broed, vingerlingen en k3 van verschillende andere (Oost-Europese) kwekers die voor consumptiedoeleinden karper kweken.
Karperleveranciers als Corten en Carpfarm beperken zich tot één enkel kweekadres, maar de meeste leveranciers maken gebruik van veel verschillende bronnen. Die keuze kan per jaar verschillen mede afhankelijk van het aanbod. Dat maakt het voor ons als BVK erg lastig om de producten te beoordelen en karperbeheerders goed te adviseren. Soms wordt hoog opgegeven van bijvoorbeeld de spiegels van Bynens of Peschkes, terwijl de bron waaruit deze spiegels komen per jaar anders is of kan zijn. Dat verklaart ook dat er per toeval een lichting tussen kan zitten met redelijk goed beschubde spiegels. Ook kunnen de prestaties wat betreft groei en overleving flink verschillen.
Uiteraard geeft dit systeem van ondoorzichtig doorschuiven van kweekkarper extra risico op het overbrengen van ziektes. De kwaliteit van de uitzetkarper hangt niet alleen samen met de achtergrond/herkomst van de geleverde karpers, maar ook met het extra transport. Als je als SKP pech hebt krijg je een partij beschadigde karper waarvan de overleving aantoonbaar minder is. Dat toch ook veel SKP’s kiezen voor deze leveranciers heeft te maken met de vaak lage prijs per kg (tussen 3 en 5 euro), maar zeker ook de – lang niet altijd terechte – belofte van snelgroeiers.
Als BVK hebben we er alle belang bij dat bron en herkomst van karper duidelijk is en leveranciers daar transparant in zijn. Vooralsnog lijkt die situatie nog ver weg. Voor de meeste leveranciers van uitzetkarper is het leveren van karper voor ‘de sport’ nu jammer genoeg nog een bijverdienste waar men niet al te veel tijd en geld in wil investeren.
Als we met z’n allen een beter en betrouwbaarder product willen dan zal de kilogramprijs voor uitzetkarper wellicht omhoog moeten. De verstandige karperbeheerder weet echter dat je met het oog op de kosten bij de opbouw van een karperbestand het best gebruik maakt van uitzetkarper tussen de 1 en 2 kg (en in gemiddelde omstandigheden nog lichter) in plaats van zwaardere uitzetkarper.
Carp Farm
Carp Farm is een leverancier van uitzetkarper die vanaf 2006 actief is in Nederland, maar ook in België. De uitzetkarper die geleverd wordt is voor 90% afkomstig van een kweker in Frankrijk uit de Brennen (La Brenne). De Brennen is het ‘duizendmerengebied’ in Midden Frankrijk. Carp Farm levert tussen 2007 en 2019 jaarlijks gemiddeld zo’n 10 tot 30 ton karper in Nederland, voornamelijk spiegel- maar in toenemende mate ook edelschubkarper.
Anders dan bij de meeste leveranciers komt de vis hier meestal na afvissing van de kweekvijvers rechtstreeks van de kweker en dat betekent minder beschadigde vissen: een groot voordeel! Deze Brennen-karpers worden op natuurlijke wijze in aparte vijvers geteeld. Met het oog op bouw en groei is, ten dienste van de consumptiemarkt, in het verleden voornamelijk gebruik gemaakt van Hongaarse bloedlijnen. Een mix van verschillende ouderdieren resulteert elk jaar in een mix van nakomelingen, inclusief edelschubkarpers. Opvallend is bij veel lichtingen de variabele kleur van de spiegelkarpers. Ook de bouw is opvallend variabel. Ook de edelschubkarpers zijn zeer divers gebouwd. Van vrij slank tot zeer hoog.
Carp Farm is (mede op aanraden van BVK) aan de slag geweest met rijker beschubde spiegelkarpers. Soms shopt(e) Carp Farm bij om aan de vraag naar mooi beschubde spiegelkarpers te voldoen. Tussen 2014 en 2017 heeft Carp Farm zich bij de vaste kweker actief ingezet bij het ontwikkelen van een mooier beschubde spiegelbloedlijn speciaal voor de ‘karpervissersmarkt’.Verschillende kruisingen zijn uitgeprobeerd. Het resulteerde in 2016/2017 in een beperkte oogst aan mooi beschubde spiegels met veel echte rijenkarpers (‘linears’) ertussen. Helaas heeft Carp Farm besloten om niet met die speciale kweken door te gaan.
SKP’s van open water zijn sinds februari 2007 vaste afnemers van Carp Farm, maar het accent is de laatste jaren verschoven naar circuitwateren, en commerciële (betaal)wateren. De overleving en groei in vijvers en afgesloten plassen van het Brennen-type zijn naar verluid (wij hebbend daarvan onvoldoende gegevens) goed. De tussen 2006 en 2010 geleverde Brennenspiegels presteren in vergelijking met andere uitzettypen in het algemeen minder goed in open watersystemen (grote rivieren, grote boezemsystemen). Zowel qua groei als qua overleving.
Carp Farm levert k3 spiegelkarper en edelschubkarper, maar ook oudere/grotere karper. Ook echt grote karpers (10 kg -25 kg) kunnen op bestelling wordt geleverd. Het blijft voor veel beheerders van circuitwateren aantrekkelijk om zo een instant effect te bewerkstelligen. Voor open water, waarbij het gaat om het karperbestand op te krikken en variatie te brengen, heeft het uitzetten van dergelijke grote en peperdure karper weinig of geen meerwaarde.
Aquality
Het bedrijf Aquality van Peter Van Ackere is gelegen in het Oost-Vlaamse Wakken. Een nieuwe en ruime vestiging waar Aquality nog druk aan het werk is met de uitbouw ervan (denk aan opslagvijvers buiten de loods, …). Aquality doet lang niet bij iedereen een belletje rinkelen. Hun passages binnen het ‘leveren van karper voor de sport’ zijn dan ook eerder beperkt. De enige noemenswaardige leveringen in Vlaanderen dateren al uit 2011. Toen werden er driezomerige vissen van een Frans origine geleverd. Eerder kale vissen met een relatief hoge bouw. De overleving en groei van deze eenmalige lichting is trouwens prima.
Franse spiegel, in 2011 geleverd aan SKP-KGO (Oost-Vlaanderen)
Sinds 2018 kan Aquality ook zwaar beschubde vissen leveren. Peter heeft goede contacten met een niet bij naam genoemde Duitse kweker die al een tijdje aan de slag is met Valkenswaardbroed. Dat deze laatste bron (Valkenswaard) aan mooi broed intussen is opgedroogd, zorgt ook hier voor onzekerheid wat de k3-leveringen vanaf 2022 betreft. Kan deze Duitse kweker een waardig vervanger vinden voor het aanleveren van unieke en fraai beschubde vingerlingen? Tijd brengt raad!
Aquality beschikt niet over de faciliteiten om zelf karper te kweken, en is dat ook niet van plan. Het is dan ook – binnen het SKP-wereldje – een quasi onbekende speler op de markt. Aan hen om in de toekomst werk te maken van deugdelijke leveranties van geschikte (spiegel)karpers met een gekend origine. Betrouwbaarheid, continuïteit en transparantie als belangrijkste pijlers. Een bedrijf dat we vanuit de BVK van nabij willen volgen.
Engeland
In Engeland wordt al wat langer gekweekt voor de karpersport zoals bij V.S. Fisheries. Schitterende spiegel- en schubkarpers met veel zorg, aandacht en kennis van zaken opgekweekt. De karpers worden speciaal gekweekt voor syndicaat-wateren. Je betaalt wel de hoofdprijs met 35 euro per kilo! En dan te bedenken dat de karpers daar worden opgekweekt tot vissen van 10 kilo of meer. Waarom eigenlijk zo groot? In ieder geval zijn deze speciaal gekweekte karpers veel te duur voor SKP’s in open water.
Bronnen en relevante artikelen